Άρης Πουλιανός: Ήθελε να ’ναι ελεύθερος, «σκοτώστε» τον!
Για τον ανθρωπολόγο Άρη Πουλιανό είχε γράψει σε παλιότερο
φύλλο της εφημερίδας ένα εξαιρετικό κείμενο το αείμνηστος τεχνοκριτικός Κώστας
Σταυρόπουλος. Το θυμήθηκα πολλές φορές βυθισμένος στην ανάγνωση του βιβλίου της
Δάφνης Πουλιανού «Άρης Πουλιανός – Ανατροπές από τη ζωή και το έργο του».
Μια απίστευτη ζωή αγώνα, γνώσης, έρευνας και προσφοράς που
φυσικά δημιούργησε πολλούς εχθρούς, οι οποίοι ακόμη και σήμερα, στα 92 του
χρόνια μοιάζει να τον φοβούνται και να τον έχουν υπό διωγμό.
Ένα κατεστημένο με ρίζες σε όλο το φάσμα της εξουσίας και
των κομμάτων τα έχει βάλει κατά καιρούς μαζί του. Και η τελευταία πράξη μέχρι
στιγμής είναι η εκδίωξη του από το Σπήλαιο των Πετραλώνων για το οποίο έχει
δουλέψει μια ζωή κάτω από δύσκολες συνθήκες καταφέρνοντας όχι μόνο να
αποκαλύψει σημαντικά επιστημονικά και ιστορικά στοιχεία, αλλά και να το
αναδείξει κάνοντάς το γνωστό σε όλο τον κόσμο.
Δεν γράφω αυτές τις γραμμές ωστόσο για να μιλήσω για το
επιστημονικό του έργο, αλλά για την ίδια την ιστορία της ζωής του, τόσο πυκνή
σε γεγονότα που μοιάζει απίστευτη.
Ένα παιδί που γεννήθηκε στην Ικαρία, βρέθηκε στην Αθήνα για
να τελειώσει το Γυμνάσιο, από μαθητής άρχισε να αγωνίζεται, έφυγε κρυφά για το
νησί στην περίοδο της Κατοχής, πολέμησε στις γραμμές του ΕΛΑΣ, βρέθηκε
πρόσφυγας στην Παλαιστίνη κι από εκεί στις ΗΠΑ -όπου ζούσε ο πατέρας του – για
σπουδές. Κι εκεί όμως, παράλληλα με τις σπουδές του ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση,
έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υπήρξε εκ των ιδρυτών της
Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης. Τελειώνοντας τις σπουδές στη βιολογία, βρίσκει τις
πόρτες κλειστές όταν θέλει να συνεχίσει στην ιατρική. Παράλληλα, συγκλονισμένος
από τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα και
να πολεμήσει. Η φυγή από τις ΗΠΑ είναι κι αυτή μυθιστορηματική: Καταφέρνει να
βρεθεί με μια ομάδα οργανωμένων μελών του Κόμματος στο νεότευκτο αντιτορπιλικό Strathadam το
οποίο οι ΗΠΑ προορίζουν για το Ισραήλ που μόλις είχε δημιουργηθεί σαν κράτος.
Σκοπός να καταλάβουν το πλοίο και να το οδηγήσουν στην
Πρέβεζα εφόσον ελευθερωνόταν από τον Δημοκρατικό Στρατό ώστε να γίνει μέρος
ενός στόλου…
Τα σχέδια δεν ολοκληρώνονται, ωστόσο ο Άρης μέσω Γαλλίας
καταφέρνει να φθάσει στο Γράμμο όπου εκτελεί χρέη γιατρού πολεμώντας παράλληλα
ως μέλος μοίρας πυροβολικού…
Ακολουθεί η ήττα, το μακρύ ταξίδι προς τη Σοβιετική Ένωση
και την Τασκένδη…
Επιστρέφει στην Ελλάδα το 1963 και αρχίζει τις συστηματικές
εργασίες ενώ το έργο του γίνεται γνωστό διεθνώς.
Με τη δικτατορία θα βρεθεί εξόριστος στη Γυάρο και στη
συνέχεια στη Λέρο. Κάτω από την πίεση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας θα
ελευθερωθεί, αλλά θα παραμείνει άνεργος…
Οι περιπέτειές του δεν θα τελειώσουν με τη μεταπολίτευση, με
αποκορύφωμα τα όσα έχουν συμβεί στο σπήλαιο των Πετραλώνων…
Διαβάζοντας σκεφτόμουν πόσο η χώρα αυτή βρίσκει τον τρόπο να
τιμωρεί τους άξιους ανθρώπους, αλλά και πόσο κουράγιο χρειάζεται για να
συνεχίζεις τη μάχη. Να μη το βάζεις κάτω…
Και φυσικά αναρωτιέμαι. Πόσοι απ’ όλους εμάς θα άφηναν την
ασφάλεια μιας πανεπιστημιακής καριέρας και να πάνε να πολεμήσουν στα βουνά
χωρίς να τους υποχρεώσει κανείς;
Εβδομήντα χρόνια από την ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού,
αξίζει ο καθένας να βάλει το ερώτημα στον εαυτό του…
Πληροφορίες και στοιχεία μπορείτε να βρείτε και στην
ιστοσελίδα της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος ( http://www.aee.gr/
)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου