Μια φλόγα στο σκοτάδι

Μια φλόγα στο σκοτάδι

Μαρία Ρουσάκη: «Τα άτομα με αναπηρία ζουν έναν καθημερινό γολγοθά στη χώρα μας και η πολιτεία δείχνει πλήρη αδιαφορία»

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Δρόμος")

Συνέντευξη στη Μαρία Στάση και την Ιόλη Στοφόρου

Μια διαφορετική συνέντευξη παρουσιάζουμε σήμερα στην εφημερίδα. Αυτή τη φορά οι δημοσιογράφοι που την υπογράφουν πηγαίνουν στις πρώτες τάξεις του δημοτικού!

Όλα ξεκίνησαν ένα καλοκαιρινό μεσημέρι που διάβασα στην κόρη μου Ιόλη (7 ετών) το βιβλίο της Μαρίας Ρουσάκη «Μια φλόγα στο σκοτάδι» που αναφέρεται στη ζωή της Έλεν Κέλερ. Η Κέλερ, μόλις 19 μηνών έχασε την  όραση και την ακοή της. Κι όμως κατάφερε να επικοινωνήσει με το περιβάλλον, να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο και να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο…

Καθώς προχωρούσαμε τις σελίδες τα δικά μου μάτια είχαν βουρκώσει και της κόρης μου έτρεχαν σαν βρύσες. Κι όμως. Αυτή η λυπητερή ιστορία, όπως η ίδια την χαρακτήρισε, όχι μόνο δεν  της άφησε ένα πικρό συναίσθημα, αλλά της άνοιξε νέους δρόμους. Θέλησε –γεμάτη ενθουσιασμό- να τη μοιραστεί και με τις φίλες της. Το επόμενο κορίτσι που πήρε το βιβλίο στα χέρια του ήταν η Μαρία (8 των). Το διάβασε κι αυτή μέσα σε ένα απόγευμα.

Τα μαθήματα που πήραμε όλοι ήταν πολλά. Εγώ να αναλογίζομαι πως πρέπει πάντα να βρίσκεις το κουράγιο να μάχεσαι. Αλλά έμεινα και να σκέφτομαι την Ελλάδα που οδηγεί τα άτομα με αναπηρία σε ένα νέο Καιάδα.

Τα κορίτσια ενδιαφέρθηκαν για τη νοηματική, το σύστημα Μπράιγ και κυρίως είδαν τι σημαίνει να μάχεσαι, ακόμη κι αν όλα γύρω μοιάζουν χαμένα. Θέλησαν να γνωρίσουν τη συγγραφέα και να λύσει τις απορίες τους. Η Μαρία Ρουσάκη ανταποκρίθηκε στο κοινό μας αίτημα κι έτσι σας παραθέτω τα όσα μάθαμε…

Μαρία:

-Τι σας έκανε να γράψετε αυτό το βιβλίο;

Μεγαλώνοντας στην Αμερική, η ιστορία της Έλεν Κέλερ με είχε συγκινήσει από μικρή.  Όταν έψαχνα για ένα ανάλογο βιβλίο στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, δεν έβρισκα.  Έτσι αποφάσισα να μοιραστώ την ιστορία αυτής της αξιοθαύμαστης γυναίκας μαζί με τα δικά μου παιδιά και με όλα τα παιδιά της Ελλάδας.

Ιόλη:

-Στεναχωρήθηκα που η Έλεν δεν κατάφερε να βλέπει. Δεν είναι πολύ λυπητερό;

Οι περισσότεροι τυφλοί δεν καταφέρνουν να αποκτήσουν την όραση τους ποτέ.  Η Έλεν ήταν ακόμα πιο άτυχη που δεν κατάφερε ούτε να δει, ούτε να ακούσει ποτέ ξανά.  Όμως, μέσα στο σκοτάδι που φανταζόμαστε ότι ζούσε, η ίδια κατάφερε να το ομορφύνει με σκέψεις, με σχέδια, με στόχους και έργα. 

Ιόλη:

-Πώς η δασκάλα κατάφερε να την κάνει να μιλάει και δεν έχασε το κουράγιο της;

Η δασκάλα της, η Αν Σάλιβαν, είχε έναν στόχο: να μάθει στην Έλεν να επικοινωνεί.  Αφού επιτεύχθηκε ο στόχος της και η Έλεν έμαθε να μιλάει με την νοηματική, να διαβάζει μπραιγ, να γράφει και να κατανοεί την ομιλία των άλλων απλώς ακουμπώντας στις φωνητικές τους χορδές, το επόμενο βήμα ήταν να την μάθει να μιλάει.  Άρα, το κουράγιο της το έδινε η ίδια η Έλεν με τα επιτεύγματα της.

Μαρία:

-Θα συνεχίσετε να ασχολείστε με τέτοια θέματα;

Το έναυσμα για να γράψω ένα βιβλίο δεν έρχεται όποτε θελήσω.  Αν εμπνευστώ από μια παρόμοια ιστορία, ίσως συνεχίσω να γράφω για ανάλογα θέματα.  Θα δείξει! 

Κι οι δικές μου ερωτήσεις:

-Μου είπατε πως αντιμετωπίσατε δυσκολίες στην έκδοση του βιβλίου, αν και είσαστε πολύ γνωστή συγγραφέας. Γιατί συνέβη αυτό;

Ίσως δεν χρειάζεται μια ιστορία να είναι μόνο καλογραμμένη, να έχει ενδιαφέρον θέμα και να αγγίζει τις καρδιές των παιδιών.  Ίσως χρειάζεται να είναι και αρκετά εμπορεύσιμο προϊόν, να ανταποκρίνεται θετικά στο μάρκετινγκ μιας εκδοτικής εταιρίας και να είναι μια πιο σίγουρη «επένδυση».  Ευγνωμονώ τις εκδόσεις Κέδρος που πίστεψαν σε αυτό το έργο πέρα από την έννοια του βιβλίου ως προϊόν.  Πίστεψαν στην ψυχή αυτής της ιστορίας.  Πίστεψαν στο μήνυμα που στέλνει στα παιδιά.  Πίστεψαν στο φως που εκπέμπει η ίδια η Έλεν Κέλερ ακόμα και μετά το θάνατο της.

-Τι έχει να μας διδάξει σήμερα η ιστορία της Έλεν Κέλερ;

Το μήνυμα της Έλεν Κέλερ είναι σαφές – ότι πάντα υπάρχει μια φλόγα στο σκοτάδι.  Όσο υπάρχει ελπίδα υπάρχουν αποτελέσματα.  Και, ναι, μπορούμε να αλλάξουμε τη ζωή μας αν το θελήσουμε πραγματικά.

-Ποια είναι η γνώμη σας για τον τρόπο που αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτεία τα άτομα με αναπηρία;

Είναι πολύ στενάχωρο το ότι ιδρύματα κλείνουν, σχολεία για παιδιά με ειδικές ανάγκες υπολειτουργούν, επιδόματα έχουν κοπεί, οι πόλεις είναι αφιλόξενες προς τα ΑΜΕΑ, δεν υπάρχουν αρκετά βιβλία για τυφλούς, δεν υπάρχουν αρκετά ακουστικά βιβλία για τυφλά παιδιά, και τόσα άλλα.  Τα άτομα με αναπηρία ζουν έναν καθημερινό γολγοθά στη χώρα μας και η πολιτεία δείχνει πλήρη αδιαφορία.   Ίσως θεωρείται ότι οι απαιτήσεις που έχουμε ως κοινωνία προς την ελληνική πολιτεία να είναι πάρα πολλές, άλλα ουσιαστικά είναι μια ξεκάθαρη απαίτηση – να ζούμε όλοι με αξιοπρέπεια.  Τίποτε άλλο.

Κώστας Στοφόρος

Το βιβλίο της Μαρίας Ρουσάκη, Μια φλόγα στο σκοτάδι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.