Μαγική Τράπουλα: Σήμερα από το Θησείο ως τη... Χίο!

Σήμερα (Πέμπτη) το απόγευμα, μετά τις 6.30, ελπίζοντας πως δεν θα βρέχει και τόσο, θα συναντηθούμε στο Θησείο στον πολυχώρο "Τέχνης Βήματα" (Ηρακλειδών 54,τηλ. 210 -5229339)όπου θα παρουσιάσουμε τη "Μαγική Τράπουλα". Μη φανταστείτε τίποτε επισημότητες και τραπέζια με "ειδικούς", παραμύθια θα φτιάξουμε. Θα είναι μια γιορτή για μικρούς και μεγάλους με πολλές εκπλήξεις, με ελεύθερη είσοδο (και ...απαγορευμένη έξοδο!) και πολλές καινούργιες ιστορίες...

Εν τω μεταξύ από σήμερα η Μαγική Τράπουλα βρίσκεται στην αγαπημένη Χίο. Μπορείτε να τη βρείτε στο βιβλιοπωλείο "Πυξίδα" στο οποίο κοντεύω να γίνω... μόνιμος θαμώνας (Απλωταριάς 34 - Τηλ. Παραγγελιών 22710 26666)


Καθώς έχω μάθει πως και φέτος στο φιλόξενο χώρο του βιβλιοπωλείου συμβαίνουν πολύ όμορφα πράγματα, ελπίζω σύντομα να βρεθώ και πάλι εκεί και να φτιάξουμε μαζί με τα παιδιά νέα χιώτικα παραμύθια, γεμάτα με τις μυρωδιές του νησιού..



Μέχρι το απόγευμα για τους Αθηναίους και μέχρι τότε για τους φίλους στη Χίο, ο Τζιάνι Ροντάρι εξηγεί τη σημασία της Μαγικής Τράπουλας, (που βασίζεται στις λειτουργίες του παραμυθιού του Βλαντιμίρ Προπ) για τα παιδιά:

"...Γιατί να χρησιµοποιήσουµε ειδικά αυτήν την τράπουλα κι όχι άλλες «τράπουλες» της φαντασίας, ή ένα σύνολο εικόνων που τις πήραµε στην τύχη, ή µια σειρά από λέξεις του λεξικού; Μου φαίνεται πως είναι φανερό. Κάθε χαρτί της «τράπουλας του Προπ» δεν αντιπροσωπεύει µόνο τον εαυτό του, αλλά µια πλήρη «τοµή: του κόσµου των παραµυθιών, ένα φτεροκόπηµα φανταστικών απόηχων, για παιδιά που έχουν κάπως εξοικειωθεΙ µε τα παραµύθια, τη γλώσσα τους, τα θέµατά τους.

Κάθε «λειτουργία», εξάλλου, είναι πλούσια σε ερεθίσµατα που απευθύνονται στον προσωπικό κόσµο του παιδιού.
Διαβάζει «απαγόρευση» και η λέξη µέσα του συνδέεται άµεσα µε την εµπειρία που έχει από οικείες απαγορεύσεις («µην αγγίζεις», «ψην παίζεις µε τα νερά», «άσε κάτω το σφυρί»). Ξαναζεί θολά τις πρώτες στιγµές της σχέσης του µε τα πράγµατα, όταν µόνο το «ναι» και το «όχι» της µητέρας του το βοηθούσαν να ξεχωρίζει τι επιτρέπεται και τι όχι. «Απαγόρευση» είναι για το παιδί η σύγκρουση µε τις αρχές, ή την αυταρχικότητα του σχολείου. Αλλά είναι ακόµα, θετικά (η «απαγόρευση» και η «εντολή» είναι ισοδύναµες λειτουργικά), η ανακάλυψη των κανόνων του παιχνιδιού: «αυτό, ναι», «αυτό, όχι», η συνάντηση µε τα όρια που η πραγµατικότητα και η κοινωνία επιβάλλουν στην ελευθερία του' ένα από τα όργανα για την ένταξή του στην κοινωνία.
Η δοµή του µύθου όχι µόνο αντιγράφει - σύµφωνα µε τον Προπ - τη δοµή των τελετών µύησης, αλλά και επαναλαµβάνεται, κατά κάποιο τρόπο, στη δοµή της παιδικής εµπειρίας, που είναι µια σειρά από αποστολές και αγώνες, από δύσκολες δοκιµασίες και απογοητεύσεις, καθώς η ζωή του περνά από ορισµένες αναπόφευκτες φάσεις. Δε λείπει από το παιδί ούτε η εµπειρία των «µαγικών δώρων»: των δώρων της Πρωτοχρο­νιάς και των Χριστουγέννων. Και για µεγάλο διάστηµα οι γονείς υπήρξαν για το παιδί «μάγοι δωρητές», µε απεριόριστες δυνατότητες (ωραιότατα πράγµατα γι' αυτό το θέµα έχει πει ο Αλέν). Για µεγάλο διάστηµα το παιδί είχε εποικίσει το σύµπαν του µε δυνατούς συµµάχους και διαβολικούς εχθρούς.
Μου φαίνεται λοιπόν πως οι «λειτουργίες» των παραµυθιών, κατά κάποιο τρόπο, βοηθούν το παιδί να γνωρίσει τον εαυτό του. Και είναι στη διάθεσή µας, έτοιµες, εγκυρότατες, εύκολες στη χρήση: θα µου φαινόταν άσκοπη σπατάλη να τις απορρίψουµε…"

(Από τη «Γραμματική της φαντασίας», εκδόσεις Τεκμήριο 1985, μετάφραση Μαρία Βερτσώνη- Κόκολη/ Λία Αγγουρίδου Στρίντζη. Το βιβλίο κυκλοφορεί πλέον από τις εκδόσεις Μεταίχμιο)