Η Σταχτοπούτα κρύβεται από την κακιά μητριά σε μουσείο της Πλάκας. Ο Κοντορεβιθούλης σκορπάει ψίχουλα στους δρόμους Κολωνακίου την ώρα που η Κοκκινοσκουφίτσα συναντάει τον Κακό Λύκο σε ένα μπαρ στο Μετς. Το παραμύθι, η ξεχασμένη γλώσσα των ονείρων και των παιδιών, η λαϊκή μορφή τέχνης που αναπτύχθηκε κατά κόρον στην επαρχία, κατακτά την πόλη.
Ενα παράθυρο στη φαντασία, την ποίηση και τις ανεξάντλητες εικόνες ανοίγει στην οδό Κυδαθηναίων, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, εκεί που στεγάζεται εδώ και λίγες εβδομάδες το πρώτο σχολείο αφηγηματικής τέχνης στην Ελλάδα. «Φανταστείτε ότι είστε μια θαλάσσια ανεμώνα», ακούγεται να λέει η κ. Γιάννα Φιλιποππούλου, καθηγήτρια κίνησης και έκφρασης. Οι μαθητές της, στην πλειοψηφία τους γυναίκες εκπαιδευτικοί, ενδιαφέρονται να εντάξουν το στοιχείο της αφήγησης στην παιδαγωγική διαδικασία. «Τα παιδιά είναι εξοικειωμένα με το παραμύθι, η πρόκληση είναι οι ενήλικες. Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος για να γραφτώ στη σχολή, να ασχοληθώ επαγγελματικά με την αφήγηση», λέει η Ιφιγένεια, δασκάλα μουσικής αγωγής. Κι όχι μόνο. «Η ζωή στην Αθήνα αγγίζει τα όριά της. Το δικό μου μέσο διαφυγής είναι η φαντασία».
Το ταξίδι στην παραμυθούπολη ξεκινάει με μαθήματα ρυθμού και κίνησης και τη θεωρία της προφορικής λογοτεχνίας, συνεχίζει με αφηγήσεις παραμυθάδων και καταλήγει στη θεραπευτική χρήση της, όπως μας ενημερώνει η κ. Σύλβια Βενιζελέα, γενική γραμματέας του Κέντρου Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών, φορέας που βρίσκεται πίσω από την ίδρυση του σχολείου. «Στόχος μας είναι η αναβίωση της αφήγησης ως τέχνη», σημειώνει.
«Ηταν και δεν ήταν κάποτε ένας βασιλιάς»… Η Αννα Αγγελοπούλου, κοινωνική ανθρωπολόγος, καθηγήτρια του σχολείου και υπεύθυνη του καταλόγου ελληνικών παραμυθιών, βουτάει καθημερινά σε έναν κόσμο γεμάτο φοβερούς δράκους και πολυμήχανες νεράιδες, γιατί «ο σύγχρονος τρόπος ζωής σκοτώνει τη φαντασία. Το σκηνικό της πόλης είναι τόσο ομοιόμορφο, γεγονός που δημιουργεί ένα μονόδρομο στο μυαλό μας. Είναι σαφές ποιο είναι το κίνητρο αυτών των ανθρώπων για να στραφούν στο παραμύθι», εξηγεί.
Οι δράσεις γύρω από το παραμύθι, με πιο δημοφιλή την αφήγηση σε μουσεία και βιβλιοθήκες μέχρι θέατρα και μπαρ της πόλης, ολοένα και πληθαίνουν. Για την κ. Λέτα Βασιλείου, παραμυθού με πλούσιο συγγραφικό έργο, οι συνεστιάσεις αυτές είναι ένα νέο είδος group therapy. «Πρόκειται για ένα παλιό εργαλείο επικοινωνίας που ήρθε ξανά στην επικαιρότητα. Βρίσκεται όπου υπάρχουν άνθρωποι. Ακόμα και στο Διάστημα να κατοικήσουν το παραμύθι θα τους ακολουθήσει. Πόσο μάλλον στην πόλη, όπου το πρόβλημα των σχέσεων είναι κοινός τόπος».
Η σχέση του παραμυθιού με το αστικό περιβάλλον – για κάποιους χώρος φαντασιακός, για άλλους κατεξοχήν αντιποιητικός – εξελίσσεται σε σχέση ανάγκης. Οπως λέει η κ. Αγγελοπούλου, «το παραμύθι είναι πολύ κοντά στο συλλογικό όνειρο. Και οι κάτοικοι των πόλεων έχουμε γίνει ατομικά ονειρευόμενοι. Το παραμύθι πάλι, είναι πανανθρώπινο. Μπορείς να διηγηθείς παραμύθια των Εσκιμώων μια ζεστή μέρα στην Αθήνα και να συγκινηθούν όλοι. Αυτό είναι το μεγαλείο του».
Το πρόγραμμα
Προϊόν της επιτυχημένης «Γιορτής παραμυθιών», της διοργάνωσης που γίνεται από το 2003 και κάθε καλοκαίρι στην Τζια, το σχολείο αφηγηματικής τέχνης, διανύει τον πρώτο μήνα λειτουργίας του στους χώρους του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αναπτύσεται σε τέσσερις κύκλους μαθημάτων, διάρκειας πέντε μηνών ο καθένας, με κόστος εγγραφής τα 450 ευρώ. Εκτός από τους πανεπιστημιακούς και τους καλλιτέχνες που έχουν κληθεί να διδάξουν σε αυτό, το Κέντρο Μελέτης και Διάδωσης Μύθων και Παραμυθιών, όπως μας ενημερώνει ο πρόεδρός του, κ. Γιώργος Ευγενικός, έχει μεριμνήσει για την παρουσία σημαντικών Ευρωπαίων εκπροσώπων του είδους, μεταξύ των οποίων ο Γάλλος Μπρούνο Ντε Λα Σαλ (ιδρυτής του φημισμένου κέντρου αφηγηματικής τέχνης Centre de Litterature Orale) και ο Βρετανός Μπεν Χάγκαρτι.
Η ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου μαθημάτων τον προσεχή Μάιο, θα συνδυαστεί με τη διοργάνωση στην Αθήνα ενός ευρωπαϊκού συνεδρίου για το παραμύθι όπου θα δώσουν το παρών ερευνητές, ακαδημαϊκοί και αφηγητές από τη Γαλλία, τη Δανία, την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Εξαιρετικά ενδιαφέρον αφιέρωμα, από τη Στέλλα Χαραμή στον Ελεύθερο Τύπο (19/2/08)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου