Καλή Χρονιά!

Είπα αντί για χριστουγεννιάτικα θέματα, να σας ευχηθώ για τη νέα χρονιά με το αγαπημένο μου κοχύλι: "Το αφτάκι της Αφροδίτης". Αυτή θα είναι και η τελευταία ανάρτηση για το 2008...


Η φωτογραφία είναι του (άγνωστου σε μένα) Τάσου Παπαδόπουλου. Τον ευχαριστώ για την ομορφιά που μας χάρισε.
Έτσι όμορφα να κυλήσει και η χρονιά για σας και τους αγαπημένους σας...
ΥΓ Είπα να μη βάλω δυσάρεστα θέματα, όμως με τη νέα χρονιά θα μιλήσουμε για την καταστροφή της Γκιώνας και πως θα μπορέσουμε να την αποτρέψουμε. Καλή δύναμη!

Τι είναι το Βυζάντιο

Από τα ωραιότερα δώρα που πήρα αυτές τις ημέρες ήταν το βιβλίο της Τζούντιθ Χέριν, "Τι είναι το Βυζάντιο". Συναρπαστική αφήγηση και πολλά πράγματα που τα μαθαίνει κανείς για πρώτη φορά. Η διακεκριμένη βυζαντινολόγος αποδεικνύει πως το "απλό" δεν είναι "απλοϊκό".
Όπως άλλωστε γράφει η ίδια στον πρόλογο, το βιβλίο αυτό γεννήθηκε, όταν δυο εργάτες που είχαν αναλάβει κάποιες εργασίες στο Κing΄s College του Λονδίνου, όπου διδάσκει Βυζαντινή Ιστορία, χτύπησαν την πόρτα της και τη ρώτησαν τι ακριβώς είναι αυτό το μάθημα...
Έτσι με απλό τρόπο, καταφέρνοντας να κάνει ελκυστικό αυτό το κομμάτι της ιστορίας που πολλοί μαθητές βρίσκουν βαρετό, μας ταξιδεύει στο Βυζάντιο και στον πολιτισμό του.
Αξίζει να σημειώσω πως φέτος ο γιος μου κάνει (και)βυζαντινή ιστορία, της Πέμπτης Δημοτικού. Διαβάζοντας τη Χέριν ανακάλυψα έναν "χαμένο" αυτοκράτορα, προκαλώντας την έκπληξη του γιου μου και δυο φίλων του που πηγάινουν στην ίδια τάξη.
Το βιβλίο της ιστορίας του δημοτικού αφήνει να εννοηθεί πως ο Θεοδόσιος ο Α' διαδέχθηκε τον Ιουλιανό τον "Παραβάτη". Έλα όμως που μεσολάβησε ο Ουάλλης! Αυτοκράτορας που βασίλεψε για 14 χρόνια και σκοτώθηκε πολεμώντας τους Γότθους. Δικό του έργο είναι το μεγάλο υδραγωγείο της Κωνσταντινούπολης, του οποίου μάλιστα υπάρχει και φωτογραφία στο εν λόγω βιβλίο.
Ο Θεοδόσιος ήταν συνταξιούχος στρατηγός, που ξεκουραζόταν στα κτήματα του στην Ισπανία, όταν τον κάλεσε ο Αυτοκράτορας της Δύσης για να σώσει την Ανατολή. Αυτός άρπαξε την ευκαιρία και έγινε Αυτοκράτορας από τα στρατεύματά του! Μπήκε στην Κωνσταντινούπολη ως Αυτοκράτορας, ενώ την έβλεπε για πρώτη φορά στη ζωή του.
Στη συνέχεια, αφού καταδίωξε με κάθε τρόπο την αρχαία θρησκεία χάρισε κληρονομιά στους δυο γιους του όλη την Αυτοκρατορία!
Αυτά όλα δεν φάνηκαν αρκετά σημαντικά στους συγγραφείς του βιβλίου...

Ας γυρίσουμε όμως στη γνωστή βυζαντινολόγο. Αξίζει νομίζω να διαβάσουμε τη συνέντευξή της που δημοσιεύτηκε στα "Νέα"

Της Μαίρης Αδαμοπούλου
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2008

"Τι είναι λοιπόν το Βυζάντιο;
Ξεκίνησα με αυτό το ερώτημα: Γιατί πρέπει να το γνωρίζουμε και για ποιο λόγο είναι παρόν; Μελετώντας λοιπόν τις αιτίες για τα φοβερά επιτεύγματα του Βυζαντίου και την εντυπωσιακή μακροβιότητά του ανακαλύπτουμε πολύ περίεργα πράγματα. Αν συγκρίνουμε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία με την κινέζικη, θα διαπιστώσουμε πως η Βυζαντινή δεν διαθέτει τόσες πολλές δυναστείες. Και παρά το γεγονός ότι και στο Βυζάντιο η δυναστεία παίζει σημαίνοντα ρόλο, η ιδέα πως ένας επιτυχημένος στρατηγός μπορεί να πάρει την εξουσία είναι κάτι πολύ παράξενο. Το Βυζάντιο συνάμα έχει άμεση σχέση με την Ορθοδοξία, αλλά έχει και πολλές άλλες πλευρές: τον αρχαίο ελληνικό, τον ρωμαϊκό και τον λαϊκό πολιτισμό.

Άλλο ένα βιβλίο για το Βυζάντιο. Γιατί;
Πρόκειται για ένα διαφορετικό βιβλίο που προσπαθεί να δείξει τη φυσιογνωμία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέσα από συμβάντα περίεργα και ενδιαφέροντα, τα οποία παρουσιάζονται κατά χρονολογική σειρά. Η συνολική παρουσίασή τους πιστεύω πως θα κάνει το Βυζάντιο πιο ελκυστικό και ενδιαφέρον για τον μη ειδικό αναγνώστη.

Είναι παρεξηγημένο το Βυζάντιο; Οι περισσότεροι το έχουν ταυτίσει με την Ορθοδοξία και τις ίντριγκες...
Βεβαίως και υπάρχουν αυτά, αλλά και πολλά άλλα περισσότερο ενδιαφέροντα. Οι αυτοκράτειρες, για παράδειγμα, έχουν το δικό τους προσωπικό, το δικό τους θησαυροφυλάκιο και πατρονάρουν λόγιους για να τους μεταφράσουν στίχους από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια ώστε να μαθαίνουν εύκολα τα έπη. Είναι εκπληκτικό αυτό το γεγονός και προσέδωσε ζωντάνια και ποιότητα στον πολιτισμό. Η ιστορία των γυναικών είναι ενδεικτική για να έρθουμε πιο κοντά στην πραγματικότητα του Βυζαντίου.

Ξέρουμε την αλήθεια για το Βυζάντιο;
Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να μάθουμε την αλήθεια. Δεν πίστεψα ούτε για μια στιγμή πως μια διαφορετική ερμηνεία θα μας την αποκαλύψει. Ποτέ δεν θα υπάρξει μία ερμηνεία που θα λέει την αλήθεια και θα αποδεικνύει ότι οι άλλες δεν είναι αληθινές.

Έχουν γίνει λάθη; Όχι. Απλώς υπάρχουν και διαφορετικοί τρόποι να δούμε τα πράγματα. Όσο περισσότερες πληροφορίες έχουμε τόσο περισσότερα μαθαίνουμε. Ειδικά στην Ελλάδα, κάθε μέρα, σε κάθε τρύπα που ανοίγετε, βρίσκεται μπροστά σας το Βυζάντιο. Δείτε, για παράδειγμα, τις ανασκαφές του Μετρό, όπου ανακαλύφθηκε ένα σπάνιο χρυσό νόμισμα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Β΄. Δεν είχε βρεθεί άλλο νόμισμα της εποχής του στην περιοχή της Αθήνας και θεωρούνταν πως στα χρόνια του ήταν αποκομμένη από την Κωνσταντινούπολη. Η άποψη αυτή ανατρέπεται.

Το Βυζάντιο και οι ίντριγκές του ζουν σήμερα στο Βατοπέδι;
Οι ιστορικοί έχουν μελετήσει αρχεία του Αγίου Όρους, τα οποία είναι υπερπλήρη καθώς οι μοναχοί συγκέντρωσαν όλα τα χρυσόβουλα με τις παραχωρημένες γαίες. Έκαναν λάθος οι αρχές που δεν συμβουλεύτηκαν τους βυζαντινολόγους. Θα είχαν απαλλαγεί από πολλά προβλήματα.

«Όλοι ανακαλύπτουν βυζαντινό παρελθόν»

Το βιβλίο σας έρχεται σε μια στιγμή που πραγματοποιείται η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή έκθεση περί Βυζαντίου στο Λονδίνο και αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για τις βυζαντινές σπουδές...
Ολόκληρη η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τα Βαλκάνια και η Ρωσία αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς και πολλές πλευρές της Ιστορίας τους αποκαλύπτονται. Δείτε, για παράδειγμα, τη Σερβία: ανήκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία για χρόνια. Οι Σέρβοι ηγέτες προσπάθησαν να μοιάσουν στους Βυζαντινούς αυτοκράτορες, κληρονόμησαν το βυζαντινό τυπικό και τη χριστιανική πίστη. Όλες οι μικρές δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης ανακαλύπτουν το βυζαντινό παρελθόν τους. Επηρεάστηκαν βαθιά από τα κωνσταντινουπολίτικα ιδεώδη και υιοθέτησαν και τον ίδιο τρόπο ζωής. Όσο ο κόσμος αλλάζει όλο και περισσότερο διαπιστώνουμε πως το Βυζάντιο ζει. Ακόμη και περιοχές που έχουν διαφορές μεταξύ τους, όπως η Τουρκία, η Συρία, η Ιορδανία και η Παλαιστίνη, επηρεάστηκαν πολύ από αυτό.

Το Βυζάντιο γίνεται επίκαιρο λόγω της διαμάχης μεταξύ χριστιανικού και ισλαμικού κόσμου;
Οπωσδήποτε προκαλεί ενδιαφέρον πώς το Βυζάντιο κατάφερε να επιβιώσει με την εξάπλωση του Ισλάμ, όταν η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική καταλήφθηκαν από τους μουσουλμάνους- βεβαίως παρέμειναν ζωντανές και κάποιες χριστιανικές κοινότητες- κι όμως η καρδιά της Αυτοκρατορίας παρέμεινε χριστιανική ώς το 1453. Παραμένει το μεγάλο ερωτηματικό πώς αντιστάθηκε και επιβίωσε ο χριστιανισμός στην Ανατολική Μεσόγειο..."

ΙΝFΟ
Τζούντιθ Χέριν, «Τι είναι το Βυζάντιο», Εκδ. Ωκεανίδα, μτφ. Χ. Σαμαρά.
σελ. 680, τιμή:
28 ευρώ.

Κάθε Σαββατοκύριακο και κάτι διαφορετικό στο Παιδικό Μουσείο

Ο Ιανουάριος είναι αφιερωμένος στο Περιβάλλον για παιδιά σχολικής και στη Μαγειρική για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Τα παιδιά θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν κάθε Σαββατοκύριακο του Ιανουαρίου σε διαφορετικά εκπαιδευτικά προγράμματα που είναι τα εξής :

3 & 4 Ιανουαρίου 2009
Περιβάλλον, πηγή ζωής (για παιδιά 6-12 χρόνων)
Με αφορμή τον Ιανουάριο ο οποίος στο παιδικό Μουσείο είναι αφιερωμένος στο περιβάλλον ,τα παιδιά στην πρώτη θεματική δραστηριότητα ανακαλύπτουν τη έννοια και τη σημασία του για τoν άνθρωπο.
Η πιο γλυκιά συνταγή του κόσμου (για παιδιά 3-5 χρόνων)
Διάφορα υλικά ζαχαροπλαστικής, θα γίνουν αντικείμενο παρατήρησης και πειραματισμού στα χέρια των παιδιών με στόχο να τα συνδυάσουν στη συνταγή της φαντασίας τους και να την παρασκευάσουν!
10 & 11 Ιανουαρίου 2009
Οι υδροβιότοποι της Ελλάδας (για παιδιά 6-12 χρόνων)
Τι να είναι άραγε ο υδροβιότοπος;
Τα παιδιά ανακαλύπτουν τους Ελληνικούς υδροβιότοπους, τη σημασία τους και τους κινδύνους που κρύβει η καταστροφή τους. Με τη βοήθεια του θεατρικού παιχνιδιού, συνθέτουν και τραγουδούν το δικό τους μήνυμα για τα πουλιά και την προστασία τους.
Μυρωδάτη σάλτσα από την Ελλάδα (για παιδιά 3-5 χρόνων)
Τα παιδιά ασχολούνται με μια παραδοσιακή συνταγή σάλτσας από την Ελλάδα. Κάνουν πειράματα με την υφή της σάλτσας, τη γεύση και το χρώμα της. Έτσι εξοικειώνονται με τη ρευστότητα των υγρών, τη μίξη των χρωμάτων και τη διαφοροποίηση της γεύσης με την προσθήκη διαφόρων υλικών. Τέλος παρασκευάζουν μια συνταγή την οποία μπορούν να την πάρουν μαζί τους για να συνοδεύσει το φαγητό τους.
17 & 18 Ιανουαρίου 2009
Άγρια πουλιά (για παιδιά 6-12 χρόνων)
Πού ζουν τα άγρια πουλιά στη Ελλάδα; Πόσα είδη υπάρχουν; Πού οδηγεί η εξαφάνισή τους;
Τα παιδιά ανακαλύπτουν τη ζωή των πουλιών και κατασκευάζουν τη δική τους φωλιά.
Ψωμί από τη Γαλλία (για παιδιά 3-5 χρόνων)
Τα παιδιά αντιλαμβάνονται ότι η διατροφή μπορεί να γίνει γέφυρα γνωριμίας και με άλλους λαούς. «Διαβάζουν» ένα παραδοσιακό παραμύθι από τη Γαλλία σχετικό με τη διατροφή και το δραματοποιούν. Στη συνέχεια πειραματίζονται με τα υλικά της συγκεκριμένης συνταγής παρασκευής ψωμιού και παρασκευάζουν το Γαλλικό ψωμί.
24 & 25 Ιανουαρίου 2009
Γνωριμία με τη θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα (για παιδιά 6-12 χρόνων),
σε συνεργασία με τo MEDASSET.
Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τη θαλάσσια χελώνα και το περιβάλλον της καθώς και τους τρόπους που μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία της. Ανακαλύπτουν τις διαφορές και τις ομοιότητες της με τον άνθρωπο και αναπαριστούν τον τρόπο που γεννά τα αυγά της.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχεδιάστηκε από το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο σε συνεργασία με το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη σωτηρία των θαλάσσιων χελωνών). Μικροί και μεγάλοι που θα επισκεφθούν το Μουσείο θα μπορούν να παραλάβουν από το MEDASSET πλούσιο ενημερωτικό υλικό για τη θαλάσσια χελώνα!
Σαλάτα από την Ασία (για παιδιά 3-5 χρόνων)
Τα παιδιά ταξιδεύουν μέσα από μουσική και από εικόνες σε διάφορα μέρη του κόσμου και ανακαλύπτουν στιγμές της καθημερινής τους ζωής. Κάνουν μια στάση στην Ασία και φτιάχνουν μια Κινέζικη σαλάτα, την οποία και τρώνε.
31 Ιανουαρίου 2009
Προστατεύω το περιβάλλον μου (για παιδιά 6-12 χρόνων)
Κινδυνεύει το περιβάλλον μας; Ποιος το καταστρέφει; Για ποιους λόγους; Πού οδηγεί η καταστροφή του; Τα παιδιά απαντούν στα παραπάνω ερωτήματα και κατασκευάζουν μια αφίσα για τη σωτηρία του περιβάλλοντος.
Σουβλάκι φρούτων (για παιδιά 3-5 χρόνων)
Μέσα από τη δραστηριότητα τα παιδιά αντιλαμβάνονται τη διατροφική αξία των φρούτων. Παράλληλα μέσα από πειράματα εξοικείωσης με υλικά μαγειρικής δημιουργούν ένα υγιεινό σουβλάκι από φρούτα.

“Παιδικό Μουσείο-Πολιτισμικός Οργανισμός Δήμου Αθηναίων”
με τη συνεργασία του σωματείου “Ελληνικό Παιδικό Μουσείο”
Κυδαθηναίων 14 Πλάκα, 2103312995, e-mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Βραβείο... διατροφής από την Ισπανία!

Αν οι μεγάλες εταιρίες τροφίμων και αναψυκτικών φροντίζουν για την κακή υγεία των παιδιών μας, υπάρχουν και οι άνθρωποι που αγωνίζονται για να αποκτήσουμε εμείς και τα παιδιά μας σωστές διατροφικές συνήθειες. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους ειναι και η Λένα Τερκεσίδου.
Ευτυχώς οι προσπάθειες κάποιων ανθρώπων επιβραβεύονται...

Όπως διαβάζουμε σε σχετικό δελτίο τύπου:
" Δύο εξαιρετικά σημαντικά βραβεία, αυτό του Καλύτερου Λογοτεχνικού Βιβλίου με Γεύσεις και αυτό του Καλύτερου Εξωφύλλου, απέσπασε το βιβλίο της Λένας Τερκεσίδου «Έρωτας με την πρώτη μπουκιά» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ταξιδευτής, σε διεθνή διαγωνισμό στην Ισπανία.
Τα συγκεκριμένα βραβεία έχουν θεσπιστεί από το 1995 και με εμπνευστή τον Εντουάρτ Κουαντρώ, αναδεικνύουν τις σημαντικότερες εκδόσεις σε διεθνές επίπεδο που έχουν σχέση με τις γεύσεις.

Η Λένα Τερκεσίδου στο βιβλίο της «Έρωτας με την πρώτη μπουκιά» ξετυλίγει το γοητευτικό κουβάρι των ανθρωπίνων σχέσεων προσδίδοντάς του ξεχωριστή γεύση: αυτήν του έρωτα μαζί με – εννοείται, αληθινές- συνταγές.
Επτά αληθινές ιστορίες με γεύση μοναξιάς, χωρισμού, προδοσίας, χαράς, υπομονής, αλλά και ελπίδας..."

Παράλληλα, από τις 26 Οκτωβρίου, στο "Θέατρο της Ημέρας", με την παιδική παράσταση "Οι σωματοφύλακες της κατσαρόλας", διδάσκει με διασκεδαστικό και αποτελεσματικό τρόπο τα παιδιά, ώστε να μάθουν να τρέφονται καλύτερα...

«Οι σωματοφύλακες της κατσαρόλας» είναι ένα θεατρικό έργο στο οποίο για πρώτη φορά προσεγγίζεται το θέμα της σωστής και ποιοτικής και διατροφής των παιδιών.
Μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων, αποκαλύπτονται με χιούμορ τα πολύτιμα μυστικά των τροφών και παράλληλα με θεατρικό παιχνίδι τα παιδιά συμμετέχουν σε ένα φανταστικό, διασκεδαστικό, βιωματικό ταξίδι στη διάρκεια του οποίου κατανοούν την αξία της υγιεινής διατροφής.

Η Συγγραφέας Λένα Τερκεσίδου (βραβευμένη και γνωστή και από τα βιβλία της με θέμα τη διατροφή), συνεργάζεται για πρώτη φορά με το Θέατρο της Ημέρας. Γνωρίζοντας τον παιδαγωγικό τρόπο δουλειάς με τη μέθοδο του Θεατρικού Παιχνιδιού, μας εμπιστεύτηκε υλικό εύπλαστο και ευέλικτο ώστε το ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ να πάρει τη θέση του στην παράσταση οργανικά δεμένο με το έργο. Η επιτυχία της δράσης βασίζεται, πέρα από το έργο, στους Ηθοποιούς και τους ειδικά εκπαιδευμένους Εμψυχωτές-Θεατροπαιδαγωγούς, απόφοιτους του Εργαστηρίου Παιδαγωγικής Θεάτρου-Θεατρικού παιχνιδιού του ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ.

Περίληψη του έργου:
Στο χωριό Μεγαλομπουκιά ζουν και εργάζονται ο Σάκης Γαλατάκης, η Τίνα Πατατίνα, η Φρουτένια, ο Σαλατάκης και πολλοί άλλοι φίλοι τους. Μια μέρα φθάνει ένα γράμμα από το Διεθνή Οργανισμό Υγείας και Διατροφής. Το χωριό τους έχει επιλεγεί να διαγωνιστεί μαζί με άλλα εννέα χωριά για το ποιος παράγει τις πιο υγιεινές τροφές για τους ανθρώπους, ενώ θα ληφθεί υπ’ όψιν και το περιβάλλον. Οι Μεγαλομπουκίτες ενθουσιάζονται και αρχίζουν να ετοιμάζονται για το διαγωνισμό και το βραβείο. Οι Χημικοχωρίτες όμως - ο Ανθρακόλας, η Ταμιακή Μηχανή, η Κρουασένια, ο Τουρτάκιας και οι υπόλοιποι συντοπίτες τους - καταστρώνουν ένα φοβερό σχέδιο για να τους εμποδίσουν να πάρουν το βραβείο. Με τα χημικά τους όπλα θα ρίξουν στα χτήματα της Μεγαλομπουκιάς για να τα καταστρέψουν: φυτοφάρμακα, ορμόνες, καμένο λάδι, πολύ λίπος και ζάχαρη, χημικά συντηρητικά και χρωστικές ουσίες. Μετά θα τους τα αρπάξουν σχεδόν τσάμπα για να χτίσουν και εκεί εργοστάσια που θα παράγουν βλαβερές για την υγεία τροφές. Έτσι σιγά - σιγά θα γίνουν οι πιο πλούσιοι και θα εξουσιάσουν όλο τον πλανήτη.
Μετά από πολλές περιπέτειες οι Μεγαλομπουκίτες χρησιμοποιώντας το καθαρό μυαλό τους και τα δικά τους μέσα, με ένα φανταστικό και πρωτότυπο τρόπο εξοντώνουν τους Χημικοχωρίτες και κερδίζουν το βραβείο.

Σκηνοθεσία:Ανδρομάχη Μοντζολή
Παιδαγωγική επιμέλεια: Λάκης Κουρετζής
Μουσική: Γιάννης Μακρίδης
Επιμέλεια κίνησης: Βασιλική Σαχπάζη
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί:
Τσόγκας Παντελής, Θωμαϊς Κρητικού,
Δανάη Δασκαλάκη, Όλγα Μουργελά

...κάνει καλό!

Θυμάστε την παλιά διαφήμιση που υποστήριζε ότι γνωστό ανθρακούχο αναψυκτικό κάνει καλό; Τώρα πια την έχουν αποσύρει, αλλά βρήκαν άλλο παραμυθάκι να μας σερβίρουν. Δεν έχει λέει συντηρητικά! Είναι φυσικό: Η ίδια είναι ένα συντηρητικό! Ένα επίτευγμα της χημείας.
Μόνο που για να αρέσει αυτή η αηδιαστική σύνθεση, πρέπει η γεύση της να εξαφανιστεί κάτω από ένα παχύ στρώμα ζάχαρης. Κάτι που σίγουρα έχει παρενέργειες.
Γράφει ο Morgan Spurlock -δημιουργός και "πειραματόζωο του ντοκιμαντέρ Super Size Me-στο βιβλίο του "Μπουκιά ασυγχώρητη":

"...πόση ζάχαρη περιέχει ένα κουτί αναψυκτικού των 355 ml; Δέκα κουταλάκια. Ο την μέσος αμερικανός έφηβος πίνει δυο ή περισσότερα αναψυκτικά. Το παιδί αυτό καταναλώνει είκοσι κουταλάκια ζάχαρη την ημέρα. Μόνο από τα αναψυκτικά. Προσθέστε όλη την υπόλοιπη ζάχαρη που καταναλώνει το μέσο παιδί από τα φαστφουντ, τα "ανθυγιεινά" φαγητά και σνακ. Τώρα ελάτε να με ξαναρωτήσετε γιατί παρατηρείται επιδημία διαβήτη τύπου 2 στα αμερικανάκια.
Τα αναψυκτικά είναι επίσης βλαβερά για τα δόντια και τα οστά... Το 40-60% της συνολικής οστικής μάζας σχηματίζεται κατά την εφηβεία. Ωστόσο, το φωσφορικό οξύ που περιέχουν τα αναψυκτικά αναγκάζει το σώμα να απορροφά ασβέστιο και άλλα μεταλλικά στοιχεία από τα οστά προκειμένου να εξουδετερώσει την οξύτητα, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει οστεοπόρωση...
...ο ερευνητής θεμάτων υγείας του Νοσοκομείου Παίδων της Βοστόνης David Ludwig λεει: "κάθε επιπρόσθετη μερίδα ανθρακούχου ποτού την ημέρα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας κατά 50%"..."
Και αν θεωρείτε πως τα "διαιτητικά αναψυκτικά είναι η λύση, διαβάστε:
"...Η καφεϊνη που περιέχεται σταπερισσότερα αναψυκτικά έχει διεργετική δράση. Τρία κουτάκια διαιτητικής κόλα περιέχουν την ίδια ποσότητα καφεϊνης με έναν εσπρέσο... Δυστυχώς πολοί γονείς παρόλο που δεν θα έδιναν ποτέ στα παιδιά τους καφέ, δεν γνωρίζουν ότι το πρόχειρο φαγητό και τα αναψυκτικά περιέχουν καφεϊνη..."
(Sue Palmer, "Τοξική" παιδική ηλικία)

Μετά από όλα αυτά, μπορούμε να δούμε με άλλο μάτι τις ολοσέλιδες καταχωρήσεις γνωστών επιχειρήσεων που θησαυρίζουν εις βάρος της υγείας των παιδιών. Μήπως θα έπρεπε τα διάφορα έντυπα και ραδιοφωνικοί σταθμοί που κόπτονται για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος, της υγείας κλπ, να μη δημοσιεύουν τέτοιες παραπλανητικές διαφημίσεις; Να μην διαδίδουν την κατανάλωση προϊόντων που δηλητηριάζουν τον οργανισμό παιδιών και ενηλίκων.
Να μη στηρίζουν προϊόντα που έχουν κάνει τα ελληνόπουλα τα πιο παχύσαρκα της Ευρώπης. Ας σταματήσει επιτέλους η υποκρισία!

Απόψεις για τη μαργαρίνη...

Επειδή εσχάτως διάφοροι "επιστήμονες" υποστηρίζουν πως η μαργαρίνη κάνει ... καλό(!)νομίζω πως έχει ενδιαφέρον να διαβάσετε κι εσείς τα παρακάτω κείμενα που άντλησα από διαφορετικές σελίδες του διαδικτύου.
Μπορείτε να το θεωρήσετε και ως αρχή μιας εκστρατείας ενημέρωσης για θέματα διατροφής, που μεταξύ άλλων έχει ως στόχο και την απαγόρευση διαφήμισης ανθυγιεινών τροφίμων και αναψυκτικών. Και φυσικά τις διάφορες παραπλανητικές διαφημίσεις που κάνουν το άσπρο... μαύρο.

Ας διαβάσουμε:
Βούτυρο και μαργαρίνη: Αυτά που πρέπει να ξέρετε
03-09-2006
Σχετική ιστοσελίδα: http://www.medlook.net/article.asp?item_id=2094


Για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι κατασκευάζουν το βούτυρο κυρίως από το γάλα της αγελάδας. Πρόκειται βέβαια για ένα εκλεκτό και νόστιμο συστατικό σε πολλά φαγητά το οποίο χρησιμοποιείται για το μαγείρεμα, τις σάλτσες ή για επάλειψη στο ψωμί.

Το βούτυρο όπως και τα άλλα προϊόντα ζωικής προέλευσης, περιέχει κορεσμένα λίπη. Τα κορεσμένα λίπη, είναι λίπη που στη συνήθη θερμοκρασία δωματίου είναι στερεά. Έτσι το βούτυρο διατηρεί ένα στερεό σχήμα που είναι πρακτικό στη χρήση του για την επάλειψη στο ψωμί ή για το μαγείρεμα.

Δυστυχώς όμως η κατανάλωση των κορεσμένων λιπών, συνοδεύεται από αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα. Παράλληλα προκαλείται φλεγμονή στις αρτηρίες και σε άλλα μέρη του σώματος.

Όταν οι άνθρωποι αντιλήφθηκαν τους κινδύνους που επιφέρει η κατανάλωση κορεσμένων λιπών, έγινε απαραίτητο να βρεθούν τρόποι αντικατάστασης του βούτυρου στη διατροφή που έπρεπε απαλλαχθεί από το υπερβολικό περιεχόμενο σε κορεσμένα λίπη. Στην εποχή μας που η παχυσαρκία, οι καρδιακές παθήσεις και η ουσιαστική μείωση των σωματικών δραστηριοτήτων και άσκησης απειλούν όσο ποτέ άλλοτε την υγεία μας, ο περιορισμός των κορεσμένων λιπών στη διατροφή καθίσταται επιτακτικός.

Μετά την κατανόηση των κινδύνων του βούτυρου, η μαργαρίνη έγινε μια ιδιαίτερα ελκυστική και δημοφιλής επιλογή. Η μαργαρίνη γίνεται από πολυακόρεστα φυτικά έλαια. Τα φυτικά έλαια δεν περιέχουν καθόλου κορεσμένα λίπη και έτσι η μαργαρίνη θεωρήθηκε μια τέλεια λύση αντικατάστασης του βούτυρου.

Η κατάσταση αυτή όμως δεν άντεξε στο χρόνο και στις νέες επιστημονικές διαπιστώσεις. Κατά τη διαδικασία κατασκευής της μαργαρίνης, όταν τα πολυακόρεστα φυτικά έλαια υφίστανται μερική υδρογόνωση για να μετατραπούν σε μαργαρίνη, δημιουργούνται δυστυχώς τα τρανς λίπη.

Οι διαχρονικές έρευνες έδειξαν ότι τα τρανς λίπη είναι εξίσου βλαβερά για την υγεία όπως τα κορεσμένα λίπη που περιέχονται στο βούτυρο. Τα τρανς λίπη είναι σε θέση να προκαλούν φλεγμονή, απόφραξη των αρτηριών, αλλοιώσεις του συστήματος άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού και έχουν συσχετισθεί με αυξημένη συχνότητα αλλεργίας και άσθματος.

Έτσι λοιπόν φτάσαμε κατά τα τελευταία χρόνια στη λυπηρή διαπίστωση ότι το βούτυρο από τη μια με τα κορεσμένα λίπη του και η μαργαρίνη από την άλλη με τα τρανς λίπη της, έχουν και τα δύο αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας.

Πρέπει βέβαια να είμαστε πιο δίκαιοι και να πούμε ότι στη διατροφή μας συστήνεται να υπάρχουν όσο το δυνατό λιγότερα ή καθόλου τρανς λίπη ενώ για τα κορεσμένα λίπη ένα μικρό ποσοστό επιτρέπεται.

Σύμφωνα με τις συστάσεις των διαιτολόγων, η συνολική πρόσληψη λίπους από τη διατροφή μας, πρέπει να είναι περίπου 60 έως 70 γραμμάρια ημερησίως. Αυτό πρέπει να αντιπροσωπεύει το 25% έως 35% των συνολικών θερμίδων που είναι αναγκαίο να παίρνουμε κάθε μέρα. Από το σύνολο των θερμίδων που προέρχονται από τα λίπη, το 10% μόνο μπορεί να προέρχεται από κορεσμένα λίπη.
Για ένα άνθρωπο που χρειάζεται περίπου 2.000 θερμίδες κάθε μέρα, οι 200 έως 300 θερμίδες θα μπορούσαν να προέρχονται από κορεσμένα λίπη.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι 1 γραμμάριο λίπους έχει 9 θερμίδες, βλέπουμε ότι η συνολική ποσότητα κορεσμένων λιπών (από βούτυρο και άλλα ζωικά προϊόντα) που μπορεί να περιέχεται στην καθημερινή μας διατροφή είναι πράγματι πολύ μικρή δηλαδή από 22 έως 32 γραμμάρια μόνο.

Έτσι τελικά, με τα σημερινά δεδομένα, τόσο το βούτυρο όσο και η μαργαρίνη πρέπει να χρησιμοποιούνται όσο σπανιότερα γίνεται στη διατροφή μας. Όμως πολύ λίγο βούτυρο μπορεί να επιτρέπεται.

Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι υπάρχουν εξαιρετικές και νόστιμες εναλλακτικές λύσεις για αντικατάσταση τόσο του βούτυρου όσο και της μαργαρίνης.

Το ελαιόλαδο και άλλα φυτικά έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το μαγείρεμα στη θέση του βούτυρου ή της μαργαρίνης. Έχουν ωφέλιμες ιδιότητες για την υγεία, αντέχουν στις ψηλές θερμοκρασίες και δεν περιέχουν κορεσμένα ή τρανς λίπη. Επίσης για το ψωμί μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μείγμα από ελαιόλαδο και ξίδι που δίνει μια ξεχωριστή γεύση.

Για την ψητή πατάτα, αντί βούτυρου, κρέμας γάλακτος ή μαργαρίνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια σάλτσα από λαχανικά πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες ή ελαιόλαδο. Για τα βραστά λαχανικά, αντί να βάλετε βούτυρο ή μαργαρίνη μπορείτε να χρησιμοποιήσετε λεμόνι, μοσχοκάρυδο και ελαιόλαδο.

Είναι επίσης σημαντικό να τονισθεί ότι υπάρχουν και άλλα τρόφιμα που πιθανό να περιέχουν κορεσμένα και τρανς λίπη. Πολλά έτοιμα επεξεργασμένα τρόφιμα, σνακ, μπισκότα, κέικ και άλλα, κατασκευάζονται με τη χρήση τρανς λιπών τα οποία αυξάνουν την περίοδο διατήρησης τους.

Να θυμάστε επίσης ότι ένα στέικ βάρους 225 γραμμαρίων περιέχει τουλάχιστον 20 γραμμάρια κορεσμένου λίπους, ένα ψητό στήθος κοτόπουλου με πέτσα περιέχει 9 γραμμάρια κορεσμένου λίπους, μια μέτρια μερίδα τηγανητών πατατών περιέχει 8 γραμμάρια τρανς λίπη και ένα ντόνατ περιέχει 4 γραμμάρια τρανς λίπη.

Είναι λοιπόν απαραίτητο προτού αγοράζετε κάτι, να μελετάτε προσεκτικά την ετικέτα στην οποία πρέπει να αναγράφεται με λεπτομέρεια το είδος και ποσότητα των συστατικών που χρησιμοποιήθηκαν για το προϊόν που θα αγοράσετε.

Με όπλο τις γνώσεις για το βούτυρο και τη μαργαρίνη, μπορούμε να προσέχουμε και να προσαρμόζουμε τη διατροφή μας, με στόχο τον περιορισμό στο μέγιστο δυνατό βαθμό την πρόσληψη λιπών που είναι σε θέση να βλάπτουν το κυκλοφορικό σύστημα, τις αρτηρίες, την καρδία και τον εγκέφαλο μειώνοντας έτσι τη διάρκεια και την ποιότητα της ζωής μας.

Βιβλιογραφία:

National Academy of Sciences

Consumer Product Safety Commission

Food and Drug Administration

--------------------------------------------------------
Και το δεύτερο κείμενο:

Μαργαρίνη, μια πλαστική ουσία.
Η μαργαρίνη αρχικά κατασκευάστηκε για τη χρήση σε γαλοπούλες ως τροφή πάχυνσης . Όταν από την χρήση πέθαναν οι γαλοπούλες, οι επενδυτές που είχαν ξοδέψει αρκετά κεφάλαια για την έρευνα ήθελαν να κάνουν απόσβεση.
Το προϊόν ήταν μια άσπρη ουσία χωρίς να έχει την εμφάνιση είδους φαγώσιμου.
Πρόσθεσαν χρωστικό κίτρινο χρώμα και μια γευστική ουσία και το διέθεσαν στην καταναλωτική αγορά.

Γνωρίζετε τη διαφορά μεταξύ βουτύρου και μαργαρίνης; (Συνεχίστε να διαβάζετε, έχει πολύ ενδιαφέρον )
• Και τα δύο προϊόντα έχουν σχεδόν τις ίδιες θερμίδες.
• To βούτυρο έχει λίγο περισσότερο κεκορεσμένο λίπος 8 γραμμάρια έναντι 5 γραμμάρια της μαργαρίνης.
• Τρώγοντας μαργαρίνη, αυξάνει (στις γυναίκες ) κατά 53% τις πιθανότητες να προκαλέσει καρδιακή δυσλειτουργία. (πρόσφατη ιατρική μελέτη του HARVARD ) .

Τρώγοντας βούτυρο
Αυξάνεται η απορρόφηση άλλων θρεπτικών ουσιών από τα αλλά φαγητά.
Το βούτυρο από την φύση του έχει πολλές θρεπτικές ουσίες, ενώ η μαργαρίνη περιέχει μόνο τα πρόσθετα στοιχεία που της βάζουν.
Το βούτυρο έχει πολύ καλή γεύση και αυξάνει την γεύση των άλλων φαγητών. ( Τα κάνει ποιο νόστιμα ) .
Το βούτυρο υπάρχει εδώ και μερικούς αιώνες , η μαργαρίνη είναι μόνο εκατόν χρονών.

Η μαργαρίνη.
• Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα (trans fatty acids ).
• Τριπλό κίνδυνο για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου.
• Αυξάνει την συνολική χοληστερόλη και την LDL (την κακή χοληστερίνη ), μειώνει την HDL (καλή χοληστερίνη).
• Αυξάνει των κίνδυνο καρκίνου κατά 5 φορές.
• Μειώνει την ποιότητα του μητρικού γάλακτος.
• Μειώνει την αντίδραση των αντισωμάτων.
• Μειώνει την αντίδραση της ινσουλίνης.

Το πολύ ενδιαφέρον μέρος
Η μαργαρίνη πλησιάζει πάρα πολύ να είναι μια ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ, αν είχε ένα μόριο επί πλέον θα ήταν πλαστικό.
Μόνο αυτή η ιδιότητα , αρκεί ώστε να αποφεύγουμε την χρήση της . Όλα τα φαγώσιμα προϊόντα που έχουν υποστεί υδρογόνωση ( προσθέτουμε υδρογόνο για να αλλάξουμε την μοριακή τους σύνθεση ) πρέπει να θεωρηθούν ύποπτα.

Κάνετε ένα πείραμα μόνοι σας:
Αγοράστε ένα κυπελλάκι μαργαρίνη και βάλτε το σε μια γωνία με σκιά , η στο γκαράζ.
Σε μερικές ημέρες θα παρατηρήσετε:

• καμία μύγα ή έντομο, ούτε ακόμη αυτά τα μικρά μυγάκια δεν πλησιάζουν.
• Δεν σαπίζει, ούτε μυρίζει διότι δεν έχει θρεπτικές ουσίες ώστε να αναπτυχθεί ζωή, έστω και μικροοργανισμοί.

Γιατί; Διότι είναι σχεδόν μια πλαστική ουσία.

Πηγή: Καρδιολογικό Βήμα

Stop στις διαφημίσεις ανθυγιεινών τροφίμων και αναψυκτικών

Διαβάζοντας το εκπληκτικό βιβλίο της Sue Palmer "Τοξική" παιδική ηλικία (εκδόσεις Κριτική), συνειδητοποίησα με ποιόν τρόπο δηλητηριάζουν τα παιδιά μας κάποιες εταιρίες τροφίμων και αναψυκτικών.
Μεταφέρω επιγραμματικά κάποια μικρά αποσπάσματα:
"...Αυτού του είδους η διατροφή έχει καταστροφικές επιδράσεις στον εγκέφαλο, κάτι που δεν συζητείται επαρκώς...'Ισως στο μέλλον βρεθούμε αντιμέτωποι με εκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου..."
"...τα παιδιά έχουν εθιστεί στο γρήγορο φαγητό..."
"...οι τεχνικές του μάρκετινγκ έχουν πλέον εξελιχτεί σε τέτοιο βαθμό, που οι γονείς συχνά δεν συνειδητοποιούν πόσο καταλυτικά επηρεάζονται τα παιδιά τους..."
"...Η κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών δεν απειλεί μόνο τη σωματική τους υγεία, αλλά και τη χημέια του εγκεφάλου τους και επομένως την ικανότητά τους για μάθηση..."
"...(η ζάχαρη από αναψυκτικά μπισκότα, σοκολάτες κλπ)δίνει ένα άμεσο αίσθημα τόνωσης το οποίο μπορεί να κάνει πολλά παιδιά υπερκινητικά και παρορμητικά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ησυχάσουν στο σχολείο και να παρακολουθήσουν το μάθημα..."
"...Σε μια αξιολόγηση 283 δημοφιλών σνακ για παιδιά που πραγματοποιήθηκε το 2004, διαπιστώθηκε ότι περιέχουν κατά μέσο όρο περισσότερα από πέντε πρόσθετα. Το 70% περιέχει βελτιωτικά γεύσης και το ένα τρίτο χρωστικές ουσίες..."
"...οι έρευνες για τις επιδράσεις των διατροφικών παραγόντων στη λειτουργία του εγκεφάλου είναι ελάχιστες (σε έναν κόσμο που χρηματοδοτείται κυρίως από τις μεγάλες εταιρίες είανι δύσκολο για τους επιστήμονες να διασφαλίσουν τα απαραίτητα κεφάλαια)..."
"...αυτά τα είδη τροφών -λίπη και ζάχαρη- ευθύνονται για τις διαταραχές στη συμπεριφορά, την παχυσαρκία, ενώ η επίδραση τους στον εγκέφαλο φαίνεται να είναι εθιστική..."

Επειδή εμείς οι γονείς είναι αδύνατον να αντιμετωπίσουμε τα αποτελέσματα που πετυχαίνουν εις βάρος των παιδιών μας οι μεγάλες επιχειρήσεις ξοδεύοντας δισεκατομμύρια για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους και να εθίσουν σε αυτά τα παιδιά μας (από την ηλικία των 2 ετών!), ο μόνος τρόπος που καταλήγω ότι μπορεί να αντιδράσουμε, είναι να ζητήσουμε την απαγόρευση της διαφήμισης.
Μου είναι αδύνατον να καταλάβω γιατί απαγορεύονται οι διαφημίσεις τσιγάρων και επιτρέπονται οι διαφημίσεις προϊόντων που καταστρέφουν την υγεία των παιδιών.
Πήρα την πρωτοβουλία μέσα από το facebook, αλλά και διαδίδοντας το μήνυμα στη blogοσφαιρα, ώστε να συγκεντρώσουμε υπογραφές γι' αυτό το ζήτημα και να πιέσουμε τους αρμόδιους που ασχολούνται με την προστασία των καταναλωτών.
Αν συμφωνείτε, διαδώστε κι εσείς το μήνυμα αυτό, όπως μπορείτε...

22 βιβλία λογοτεχνίας που αγάπησα το 2008

-Επειδή πολλές λίστες θα δείτε και πολλές προτάσεις για βιβλία που συχνά αυτοί που τα προτείνουν δεν τα έχουν καν διαβάσει.
-Επειδή πολλές προτάσεις υπαγορεύονται από χιλιάδες άλλους λόγους που δεν έχουν καμία σχέση με την αξία του βιβλίου.
-Επειδή τέλος πάντων το τι αγαπάει κανείς είναι από ένα σημείο κι έπειτα απολύτως προσωπικό θέμα
-Επειδή πολλοί φίλοι με ρωτάνε τι να διαβάσουν τώρα που θα έχουν χρόνο
-Επειδή θέλω να μοιραστώ μαζί σας ό,τι αγάπησα
-Επειδή είπα να μην ξεφύγω από τα καθιερωμένα και να κάνω κι εγώ μια λίστα για το τέλος της χρονιάς,

Σας προτείνω τα βιβλία που ακολουθούν, με τη δική μου –και απολύτως αυθαίρετη- σειρά αξιολόγησης.
Σημειώνω ότι τα τρία πρώτα τα θεωρώ τα καλύτερα με απόσταση από όσα ακολουθούν, γι’ αυτό και τους αφιερώνω λίγες σκέψεις παραπάνω…
Ότι καταγράφεται πάντως εδώ είναι αγαπημένο και έκανε πλουσιότερη τη χρονιά που πέρασε, δίνοντας μου μια καθοριστική απάντηση στην ερώτηση: Γιατί διαβάζουμε;
1.Ορχάν Παμούκ, Χιόνι
Η Υπόθεση: Τουρκία. Ένας ποιητής, ο Κα πηγαίνει σαν απεσταλμένος εφημερίδας για να ερευνήσει τις αυτοκτονίες κάποιων κοριτσιών, που τους απαγορευόταν να φορούν μαντίλα. Αποκλείεται από το χιόνι. Γνωρίζει τον μεγάλο έρωτα της ζωής του. Ζει ένα κυριολεκτικά θεατρικό πραξικόπημα. Μετά από χρόνια σιωπής αρχίζει να γράφει ξανά. Ανακαλύπτει νέους δρόμους για το θεό. Όμως όταν το χιόνι σταματά, όλα –όμορφα και τραγικά- τελειώνουν…
Γιατί να το διαβάσω: Το είχα μέρες μαζί μου. Το διάβαζα στο σπίτι, στο μετρό, στο τρένο… Κάθε φορά ένιωθα πως ανοίγω μια πόρτα και βρίσκομαι σε έναν κόσμο μαγικό τυλιγμένο στο λευκό και στη σιωπή του χιονιού. Λέξεις και φράσεις που θα ήθελα να βάλω στο σημειωματάριό μου. Συναισθήματα που έβγαιναν στο φως. Ένας ζωντανός και ποιητικό κόσμος που σε κάνει αν βλέπεις τα πάντα με καινούργιο βλέμμα. Χρειάζεται αν προσθέσω κάτι ακόμα;
(Ορχάν Παμούκ, Χιόνι, εκδόσεις Ωκεανίδα, μετάφραση Στέλλα Βρεττού σελ. 686)

2. Πασκάλ Μερσιέ, Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα
H υπόθεση: Ο καθηγητής λατινικών Ραιμούντ Γκρεγκόρiους, μια «κανονική» μέρα, ακολουθώντας την διαδρομή που κάνει χρόνια και χρόνια, σώζει μια μυστηριώδη γυναίκα που αποπειράται να αυτοκτονήσει πέφτοντας από μια γέφυρα. Είναι μια πορτογαλίδα. Και όλα ξαφνικά αλλάζουν. Αφήνει το σχολείο στη μέση του μαθήματος, αποφασίζει να μάθει πορτογαλικά και στα χέρια του πέφτει ένα μικρό βιβλιαράκι, του άγνωστου συγγραφέα Αμαντέου ντε Πράντου. Αποφασίζει να ταξιδέψει για τη Λισαβόνα, όπου ακολουθεί τα ίχνη του άγνωστου συγγραφέα, γνωρίζοντας τους ανθρώπους και τους τόπους που σημάδεψαν τη ζωή του.
Γιατί να το διαβάσω: Είναι από εκείνα τα βιβλία που σε κάνουν να καταλαβαίνεις την αξία της ανάγνωσης. Και οι σκέψεις από το υποτιθέμενο βιβλίο του Πράντου εκφράζουν με τόση διαύγεια όλα αυτά που θα ήθελα κι εγώ να μοιραστώ και να εκφράσω. Κρατούσα σημειώσεις με μανία και για μέρες όλο εκεί ανέτρεχα σε κάθε περίσταση. Και να σκεφτείτε ότι αυτό το βιβλίο- δώρο έμεινε για μήνες αδιάβαστο στη βιβλιοθήκη μου…
Σημείωση: Το πραγματικό όνομα του (Ελβετού) συγγραφέα είναι Πέτερ Μπιέρι και είναι καθηγητής της φιλοσοφίας στο Βερολίνο.
(Πασκάλ Μερσιέ, Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα, εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Μαρία Αγγελίδου, σελ. 568)

3. Ελία Καζάν, Ο Συμβιβασμός
Το βιβλίο: Ο -ελληνοαμερικανός- κεντρικός ήρωας κάνει μια ζωή πλούσια και τακτοποιημένη. Μια υπέροχη γυναίκα, ένα θαυμάσιο σπίτι, μια ζηλευτή δουλειά και πολλές- πολλές ερωμένες... Τι είναι λοιπόν αυτό που τον σπρώχνει ξαφνικά να οδηγήσει το αυτοκίνητο του πάνω σε μια νταλίκα και να γλιτώσει τη ζωή του από θαύμα; Ο Ελία Καζάν, αρχίζοντας από αυτό το περιστατικό, μας προσφέρει μια από τις πιο διεισδυτικές ανατομίες του αντρικού φύλου που γράφτηκαν ποτέ!
Γιατί να το διαβάσω: Πόσες φορές δεν έχετε σκεφτεί να τα διαλύσετε όλα, να "κάψετε τα καράβια σας" και να αρχίσετε μια καινούργια ζωή; Εδώ θα δείτε το τίμημα της τόλμης... Όχι σαν τις ανοησίες τύπου Κοέλο, όπου τα σύμπαντα συνωμοτούν για να περνάμε εμείς καλά.
Οι άντρες θα δουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη σε ένα ελάχιστα κολακευτικό πορτρέτο και οι γυναίκες θα έχουν την ευκαιρία να δουν τι κρύβουν μέσα τους οι άντρες και δεν το ομολογούν ούτε στον εαυτό τους.
Στην κινηματογραφική μεταφορά στους πρωταγωνιστικούς ρόλους ήταν ο Κερκ Ντάγκλας, η Φέι Ντάναγουει και η Ντέμπορα Κερ.
Σημείωση: Θα σας πρότεινα να διαβάσετε τον πρόλογο, αφού διαβάσετε το βιβλίο. Είναι μάλλον μια ατυχής στιγμή της Σώτης Τριανταφύλλου, που επηρεασμένη από την κινηματογραφική μεταφορά, επικεντρώνει εκεί το ενδιαφέρον της και κατά τη γνώμη μου χάνει το νόημα του μυθιστορήματος...
(Ελία Καζάν, Ο συμβιβασμός, εκδόσεις Μελάνι, μετάφραση Ηλίας Μαγκλίνης, πρόλογος Σώτη Τριανταφύλλου, σελ. 636)

4.Μάριος Χάκκας, Άπαντα
Οι εκδόσεις "Κέδρος" με τη νέα έκδοση των "Απάντων" του Μάριου Χάκκα έδωσαν την ευκαιρία για γνωριμία με έναν εξαιρετικό συγγραφέα που χάθηκε μόλις στα 41 του χρόνια. Η συλλογή περιλαμβάνει όλα του τα διηγήματα, τα ποιήματα και τα θεατρικά του έργα. Αν και γραμμένα τέσσερις δεκαετίες πριν διατηρούν μια μοναδική φρεσκάδα. Προσωπικά ο Μάριος Χάκκας με είχε επηρεάσει όσο λίγοι Έλληνες συγγραφείς και με μεγάλη συγκίνηση διαβάζω την κάθε σελίδα.

Είχε βλέπετε την μοναδική ικανότητα να βλέπει "εκεί που οι άλλοι είναι τυφλοί". Σε εποχές βεβαιοτήτων μου χάρισε το μοναδικό δώρο της αμφισβήτησης -που ελπίζω να το κρατάω ακόμα...
(Μάριου Χάκκα, Άπαντα, εκδόσεις Κέδρος, σελ. 628)
5.Ίαν Μακ Γιούαν, Στην ακτή
Η υπόθεση: Αρχές της δεκαετίας του ‘60. Λίγο πριν ξεσπάσει η σεξουαλική επανάσταση. Ένα νεαρό ζευγάρι νιόπαντρων ετοιμάζονται για την πρώτη νύχτα του γάμου. Δειπνούν στο δωμάτιό ενός παραλιακού ξενοδοχείου, βυθισμένοι ο καθένας στους φόβους του. Είναι και οι δυο παρθένοι…
Γιατί να το διαβάσω: Για την λεπτοδουλεμένη γραφή και την εκπληκτική απεικόνιση συναισθημάτων. Για τους φόβους που μας κάνουν να σωπαίνουμε και να μην καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε. Γιατί αποκαλύπτει τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τις ειδυλλιακές στιγμές ενός έρωτα.
Αυτό που μένει: Καθώς η ηρωίδα απομακρύνεται στην έρημη παραλία, μένουμε να σκεφτόμαστε ότι ολόκληρες ζωές μπορεί να μεταμορφωθούν από μία χειρονομία που δεν έγινε ή μια λέξη που δεν ειπώθηκε ποτέ…
(Ίαν Μακ Γιούαν, Στην ακτή, εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Ελένη Ηλιοπούλου, σελ. 217)

6. Αλεχάντρο Σάμπρα, Μπονσάι
Ο νεαρός Χιλιανός συγγραφέας μας χαρίζει ένα μικρό κομψοτέχνημα, ένα μυθιστόρημα -μπονσάι. Μέσα στις λίγες σελίδες του καταφέρνει να μας μαγέψει και να μας ταξιδέψει στον κόσμο των ηρώων του, που με έναν παράξενο τρόπο είμαστε ...εμείς! Γιατί στο τέλος μας κάνει να ψάξουμε και να καταλάβουμε πολλά από τον εαυτό μας, ακόμη κι αν δεν θα θέλαμε να καταλήξουμε -απογοητευμένοι από τους άλλους -όπως ο ήρωας της ιστορίας να μεγαλώσουμε ένα μπονσάι κλεισμένοι στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού μας.
(Αλεχάντρο Σάμπρα, Μπονσάι, εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Έφη Γιαννοπούλου, σελ. 102)
7. Μιχάλης Γκανάς, Μητριά πατρίδα
Ο ποιητής Μιχάλης Γκανάς, μας χαρίζει ένα εξαιρετικό αφήγημα, από εκείνα που κάθε λέξη, κάθε πρόταση έχει τη θέση και τη σημασία της. Καλύτερα από πολυσέλιδα μυθιστορήματα μας μεταφέρει στη ρημαγμένη Ήπειρο στις δύσκολες δεκαετίες του ’50 και του ’60. Μας κάνει να νιώθουμε τη μυρωδιά, να βλέπουμε, να νιώθουμε τον τόπο και τους ανθρώπους. Εξαιρετική η εικονογράφηση από το ζωγράφο Γιάννη Αδαμάκη, δεν συνοδεύει, αλλά ερμηνεύει το κείμενο.
(Μιχάλης Γκανάς, Μητριά Πατρίδα, εκδόσεις Μελάνι, σελ. 80)

8. Γιάννης Μακριδάκης, Ανάμισης ντενεκές
Ένα ακόμη βιβλίο που αναπαυόταν μήνες στη βιβλιοθήκη μου. Ομολογώ πως ο τίτλος με ξένιζε και μου θύμιζε την αριστερά στην εποχή του… ταγαριού. Πόσο λάθος έκανα! Από τη στιγμή που θα διαβάσεις την πρώτη σελίδα με την περιγραφή του λιμανιού της Χίου των αρχών του 20ου αιώνα, το βιβλίο σε έχει βάλει στον κόσμο του. Ο συγγραφέας με μοναδικό τρόπο καταφέρνει να πετύχει μια αυθεντική αναπαράσταση της εποχής και να ζωντανέψει το θρύλο του φυγόδικου Γιώργη Πετίκα. Η φαντασία και το ξετύλιγμα της αφήγησης μπλέκονται με τη δημοσιογραφική έρευνα για να μας χαρίσουν το κατά τη γνώμη μου καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα της χρονιάς που πέρασε (και υποπτεύομαι πως δεν θα πάρει κάποιο βραβείο…)
Σε εποχές φτωχές ο γλωσσικός πλούτος του συγγραφέα πραγματικά εντυπωσιάζει…
(Γιάννης Μακριδάκης, Ανάμισης ντενεκές, εκδόσεις Εστία, σελ. 348)

9.Πέτρος Μπιρμπίλης, Έχω μόνο εσένα
Εδώ θα δώσω το δικό μου βραβείο διηγήματος (από ό,τι έχω διαβάσει)
Γιατί να το διαβάσεις; Γιατί θα βρεις μέσα κομμάτια από τον εαυτό σου. Γιατί υπάρχουν σελίδες με σπάνια δύναμη, από εκείνες που σε κάνουν να συνεχίζεις αν βρίσκεις την απόλαυση της ανάγνωσης. Που κλείνεις το βιβλίο και η σκέψη σου πετάει στα «δικά» σου. Σε δικές σου στιγμές. Σε όλα εκείνα που κάνουν τη ζωή πολύχρωμη.
Αυτό που μένει: Κάποιες ιστορίες, όπως η επίσκεψη της μητέρας του ήρωα στο πατρικό της σπίτι, ή η μοναδική περιγραφή ενός «one night stand» στο «Νύχτα Στάσου», παίρνουν θέση ανάμεσα στις καλύτερες ιστορίες που διαβάσαμε την τελευταία χρονιά.
(Πέτρος Μπιρμπίλης, Έχω μόνο εσένα, εκδόσεις Μελάνι, σελ.248)

10. Ρέα Σταθοπούλου, Η αφή της παλάμης σου
Το βιβλίο: Οι δυο πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας, που θα συναντηθούν μόλις στο τέλος του βιβλίου, είναι άνθρωποι πληγωμένοι, που βρίσκουν ο καθένας τον δικό του τρόπο να απομονωθεί. Πιο συγκλονιστική η περίπτωση του άντρα που χάνει μια- μια τις αισθήσεις του, μη μπορώντας να αντιμετωπίσει την ασχήμια γύρω του και θέλοντας να κρατήσει βαθιά μέσα του, τις πιο όμορφες εικόνες, τους πιο ωραίους ήχους, τις καλύτερες γεύσεις, τις πιο μαγικές μυρωδιές. Στο τέλος μένει η αφή, που θα τον οδηγήσει πίσω στον κόσμο που έχει χάσει...
Γιατί να το διαβάσω: Για την εξαιρετική και πρωτότυπη -επιτέλους ιστορία του. Η συγγραφέας που αγαπήσαμε από τον "Βασιλιά των αριθμών", όχι μόνον δεν μας απογοητεύει, αλλά προχωρά ένα βήμα παραπέρα και μας... μαγεύει! Ένα βιβλίο που θα μπορούσε να είναι ένα είδος απάντησης στις φλύαρες ανοησίες που κατακτούν τις κορυφές των πωλήσεων με τις κιτς και αναμενόμενες ιστορίες τους...
(Ρέα Σταθοπούλου, Η αφή της παλάμης σου, εκδόσεις Ωκεανίδα, σελ. 279)
11. Φαίδων Θεοφίλου, Η λειτουργία της Μήθυμνας
Κι εδώ πηγαίνει το δικό μου βραβείο ποίησης. Η «λειτουργία της Μήθυμνας», του αγαπημένου Μόλυβου, συνεχίζει την ποιητική παράδοση του μαγικού νησιού του Βόρειου Αιγαίου. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα χώματα της έχουν ξεπηδήσει –ήδη από την αρχαιότητα- μερικοί από τους σημαντικότερους ποιητές, πεζογράφους, ζωγράφους. Σαπφώ, Μυριβήλης, Θεόφιλος, Ελύτης και τόσοι άλλοι. Συνεχιστής της ζωντανής αυτής παράδοσης ο ποιητής Φαίδων Θεοφίλου, μας ταξιδεύει ακόμη μια φορά με τους στίχους του. Καταφέρνοντας να μας γεμίσει με την ουσία όλης αυτής της ομορφιάς. Να μας κάνει να βρεθούμε κι εμείς εκεί. Μια έναστρη νύχτα, με το κεφάλι λίγο ζαλισμένο από τα εξαίσια ούζα της Λέσβου, να βλέπουμε, όπως δεν είδαμε ποτέ …
(Φαίδων Θεοφίλου, Η λειτουργία της Μήθυμνας, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, σελ. 62)

12. Βικτώρια Χίσλοπ, Ο Γυρισμός
Αντιγράφω από το δελτίο τύπου και παραπέμπω στη σχετική ανάρτηση…
«…Κάτω από τους μαγευτικούς πύργους της Αλάμπρα, τα καλντερίμια της Γρανάδας αντηχούν μουσική και μυστικά. Η Σόνια Κάμερον δεν ξέρει τίποτα για το σκληρό παρελθόν της πόλης-βρίσκεται εδώ για τη μεγάλη της αγάπη, το χορό. Αλλά σε ένα ήσυχο καφέ, μια τυχαία συζήτηση και μια ενδιαφέρουσα συλλογή παλιών φωτογραφιών την παρασύρουν σε μια μαγευτική περιήγηση στον καταστρεπτικό Ισπανικό εμφύλιο, σε οικογενειακές τραγωδίες και ανεκπλήρωτους έρωτες…»
(Βικτώρια Χίσλοπ, Ο Γυρισμός, εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση: Μιχάλης Δελέγκος σελ. 512)
13.Γιάννης Μαρούδας, H μυστική διαθήκη της Πηνελόπης Γκαβογιάννη
Το διάβασα και ξέχασα τον κόσμο γύρω μου. Το μυθιστόρημα του Γιάννη Μαρούδα τα έχει όλα και στις σωστές δόσεις. Πάνω απ’ όλα όμως είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα που είναι αδύνατον να το αφήσεις από τα χέρια σου πριν την τελευταία σελίδα.
Ένα περιοδικό ποίησης έτοιμο να κλείσει, μια τρομοκρατική ενέργεια, μια αναπάντεχη διαθήκη που φέρνει τα πάνω κάτω σε μεγάλο κατασκευαστικό- εκδοτικό όμιλο, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ μέσα στο οποίο κινούνται οι ήρωες της ιστορίας, παραμονές του 2004. Άνθρωποι ζωντανοί, με σάρκα και οστά και όχι λογοτεχνικά απολιθώματα. Ο συγγραφέας αποδεικνύει πως μια ιστορία που διαβάζεται, μπορεί να έχει και βάθος…
(Γιάννης Μαρούδας, H μυστική διαθήκη της Πηνελόπης Γκαβογιάννη, εκδόσεις Ωκεανίδα, σελ. 416)

14.Peter Ho Davies, Το κορίτσι από την Ουαλλία
Στην Ουαλία του τέλους του πολέμου διαδραματίζεται η ιστορία. Η ηρωίδα της ιστορίας, το "κορίτσι από την Ουαλία", μένει έγκυος μετά από ένα βιασμό και ζει στην απόγνωση για την αποκάλυψη του μυστικού της. Ωστόσο θα γνωρίσει τον έρωτα μέσα από το πρόσωπο ενός νεαρού γερμανού δραπέτη, που ζει φυλακισμένος στο στρατόπεδο που φτιάχτηκε στο χωριό της...
Να επισημάνουμε την εξαιρετική μεταφραστική δουλειά, που άλλωστε χαρακτηρίζει τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο.
(Peter Ho Davies, Το κορίτσι από την Ουαλλία, εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Χρύσα Τσαλικίδου, σελ. 450)
15.David Sedaris, Γυμνός
Διάβαζα και γελούσα μόνος μου σαν τρελός (οπότε το βιβλίο δνε προσφέρεται για διάβασμα σε δημόσιους χώρους). Από τις πιο σπαρταριστές σελίδες, είναι αυτές που περιγράφουν τη γιαγιά του συγγραφέα και τη ζωή της στην Αμερική. Μια γιαγιά που δεν προσαρμόστηκε καθόλου στον τρόπο ζωής της χώραςκαι ήταν πάντοτε σαν από άλλο πλανήτη.
Από εκεί και πέρα έχουμε να κάνουμε με μια βαθύτατα ειλικρινή σάτιρα, που με έναν παράξενο τρόπο, μπορεί να μας κάνει να δούμε τον κόσμο γύρω μας με εντελώς διαφορετικό βλέμμα.
(David Sedaris, Γυμνός, εκδόσεις Μελάνι, μετάφραση Μυρσίνη Γκανά, σελ. 406)

16.Κωνσταντίνα Τασσοπούλου, Τα κοινόχρηστα
Η νεαρή συγγραφέας «βάζει τα γυαλιά» σε πολλούς παλαιότερους συναδέλφους της. Με μια πρωτότυπη, αλλά καθόλου κραυγαλέα, ερωτική ιστορία και κυρίως με τα εκπληκτικά πορτρέτα των πολλών και διαφορετικών ενοίκων, που δείχνουν μια σπάνια ενσυναίσθηση. Γίνεται πειστική τόσο όταν μιλάει για το κοριτσάκι που ζει τραυματικά τον χωρισμό των γονιών του, όσο και για τον ηλικιωμένο μετανάστη που επέστρεψε για αν μη βρει τίποτα. Παράλληλα μας κρατάει το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία γραμμή για να δούμε τι τελικά θα συμβεί στο ζευγάρι που χάνεται για να ξαναβρεθεί (;) αφήνοντας μια πόρτα ανοιχτή στο αναπάντεχο.
(Κωνσταντίνα Τασσοπούλου, Τα κοινόχρηστα, εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 275)

17. Νικόλ Μόουνς, Ο τελευταίος Κινέζος σεφ
Παραπέμπω στη σχετική ανάρτηση και αντιγράφω από το δελτίο τύπου:
«Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Μάγκι ΜακΕλρόι, που γράφει για ένα περιοδικό γαστρονομίας, έμεινε χήρα πριν από ένα χρόνο, όταν ο άντρας της σκοτώθηκε σε ατύχημα. Τώρα μαθαίνει ξαφνικά ότι μια γυναίκα στην Κίνα έχει καταθέσει αγωγή περί πατρότητας που εμπλέκει τον άντρα της. Η Μάγκι είναι αναγκασμένη να ταξιδέψει στο Πεκίνο για να ξεκαθαρίσει την υπόθεση. Μια που θα βρίσκεται εκεί ούτως ή άλλως, η αρχισυντάκτριά της προτείνει μια συνέντευξη με τον ανερχόμενο Εβραιοκινέζο σεφ Σαμ Λιανγκ.... Έτσι ξεκινά μια περιήγηση στην κινέζικη μαγειρική, που κρύβει πίσω της μια ολόκληρη φιλοσοφία, μια μακρά ιστορία και έναν πολιτισμό που χρησιμοποιεί το φαγητό για να θεραπεύσει όχι μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχή…»
(Νικόλ Μόουνς, Ο τελευταίος Κινέζος σεφ, εκδόσεις Μελάνι, μετάφραση Μυρσίνη Γκανά, σελ. 416)

18. Ράσελ Μπανκς, American Darling
Ένας μεγάλος συγγραφέας, σε ένα μεγάλο μυθιστόρημα. Η ιστορία μιας επαναστάτριας –τρομοκράτισσας στην Αμερική των ταραγμένων δεκαετιών. Γόνος καλής οικογένειας, κόρη παγκοσμίως γνωστού παιδίατρου (θυμίζει έντονα τον Μπένζαμιν Σποκ), καταλήγει να γίνει ένα από τα πιο καταζητούμενα πρόσωπα, ξεφεύγει στην Αφρική, παντρεύεται έναν υπουργό της κυβέρνησης της Λιβερίας, αλλάζει ζωή, για να καταλήξει κτηματίας πίσω στις ΗΠΑ. Ζει τη φρίκη του εμφυλίου πολέμου στη Λιβερία, όπου χάνει τα πάντα. Σύζυγο, τρεις γιους και τους αγαπημένους της χιμπαντζήδες. Μοναδικό…
(Ράσελ Μπανκς, American Darling, εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Τάκης Κίρκης, σελ. 577)
19. Αλέξης Σταμάτης, Βίλα Κομπρέ
Ο Αλέξης Σταμάτης μας χαρίζει ένα ακόμη συναρπαστικό μυθιστόρημα με αναπάντεχη πλοκή. Μια ιστορία που ξεκινά από ένα ορεινό χωριό για να καταλήξει στα βάθη της ζούγκλας στην Αφρική. Αγωνία, μυστήριο και εναγώνια αναζήτηση της πραγματικής ταυτότητας του νέου ήρωα του συγγραφέα. Ένα ταξίδι αυτογνωσίας που αποδεικνύει ότι τα πολυτιμότερα πράγματα βρίσκονται δίπλα μας και εμείς συχνά τα προσπερνάμε…
(Αλέξης Σταμάτης, Βίλα Κομπρέ, εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 441)
20.Σέργιος Γκάκας, Στάχτες
Ένας αποτυχημένος δικηγόρος που βρίσκει παρηγοριά στο αλκοόλ και ένας φαινομενικά σκληρός αστυνομικός, που καταφεύγει σε ακόμη πιο βαριά "μέσα παρηγοριάς", συνεργάζονται για να βρουν τι κρύβεται πίσω από μια μυστηριώδη πυρκαγιά. Ανάμεσα στα θύματα της μια ντίβα του θεάτρου, που στο παρελθόν είχε σημαδέψει τις ζωές τους.
(Σέργιος Γκάκας, Στάχτες, εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 367)
21. Ντουονγκ Θου Χουόνγκ, Η γη των λησμονημένων
Η υπόθεση: Ένας βιετναμέζος πολεμιστής που τον θεωρούσαν νεκρό επιστρέφει μετά από χρόνια στο χωριό του. Η γυναίκα του είναι παντρεμένη με ένα παιδί και απίστευτα… ερωτευμένη. Κάτω από την πίεση της κοινής γνώμης αναγκάζεται να επιστρέψει στον πρώτο της σύζυγο, ο οποίος προσπαθεί απεγνωσμένα να πάρει πίσω τη θέση που είχε στη καρδιά της.
Γιατί να το διαβάσω: Ένα μυθιστόρημα μαγικό, γεμάτο αρώματα και γεύσεις από μια ξεχωριστή συγγραφέα. Μας δίνει την ουσία ενός άγνωστου Βιετνάμ. Λίγες φορές βρίσκεις να υπάρχουν όλα. Τα μυστικά και οι αντιφάσεις της ανθρώπινης ψυχής, οι τραγικές και βαθιές επιπτώσεις του πολέμου, η άγρια δύναμη του κοινωνικού περιβάλλοντος που συχνά μας οδηγεί σε ασφυξία. Και μέσα σε όλα αυτά, τελική νικήτρια δεν είναι άλλη από τη δύναμη της αγάπης.
(Ντουονγκ Θου Χουόνγκ, Η γη των λησμονημένων, εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Βίκη Δέμου, σελ. 675)
22.Λένα Τερκεσίδου, Έρωτας με την πρώτη μπουκιά
Η γνωστή διαιτολόγος Λένα Τερκεσίδου μας εκπλήσσει ευχάριστα με τις πρωτότυπες ερωτικές ιστορίες της. Το πιο διασκεδαστικό βιβλίο, που περιλαμβάνει και εξαιρετικές συνταγές. Ο τίτλος βλέπετε, δεν είναι καθόλου τυχαίος. Για απολαυστικές αναγνώσεις και γεύματα.
(Λένα Τερκεσίδου, Έρωτας με την πρώτη μπουκιά –Αληθινές ιστορίες με γεύσεις, εκδόσεις Ταξιδευτής, σελ. 141)

Η Φανή Χαλκιά ξαναχτυπά!

...Και πάνω στο γενικό χαμό, ξεμύτισε η Φανή Χαλκιά, που πήρε σβάρνα τα κανάλια, Χριστουγεννιάτικα, για να μας δείξει τι... καλός άνθρωπος είναι!
Αφού λοιπόν συνεννοήθηκε με την εκπομπή "Life Style", πήγε με τη συνοδεία κάμερας σε κάποιο ίδρυμα που φιλοξενεί κορίτσια για να μοιράσει τα δώρα της. Τα δε δώρα ήταν μπλουζάκια της PUMA, της οποίας τον λογότυπο επεδύκνυε κάθε φορά που άνοιγε μια σακούλα για να δώσει σε ένα ακόμη αμήχανο κορίτσι το δώρο, που όπως καταλάβατε είχε...χορηγό.
Πρόκειται για μια ακόμη αθλιότητα της ντοπαρισμένης εκπροσώπου του ελληνικού "αθλητισμού" που αν δεν κάνω λάθος της πληρώνουμε και μισθό στην Πολεμική Αεροπορία (!) όπου φαντάζομαι ότι θα είναι εκεί κάθε πρωί όπως και οι υπόλοιποι συνάδελφοί της και θα μετέχει σε γυμνάσια, ενώ θα έχει υπηρετήσει και στην παραμεθόριο (δεν φαντάζομαι να υπάρχει προνομιακή μεταχείριση)...
Και είναι αθλιότητα γιατί:
-Αν θέλεις να προσφέρεις κάτι και το νιώθεις πραγματικά το κάνεις ανώνυμα και δεν κουβαλάς τις κάμερες
-Όταν προσφέρεις κάτι το δίνεις από τα δικά σου πράγματα και δεν διαφημίζεις εταιρίες
-Φροντίζεις να μη φέρεις σε δύσκολη θέση αυτόν στον οποίο προσφέρεις κάτι. Δεν τον κάνεις να νιώθει σαν ζητιάνος, δεν δείχνεις το πρόσωπο του στην κάμερα και δεν διασκεδάζεις με την αμηχανία του
-Δεν το χρησιμοποιείς για να κάνεις τον κόσμο να ξεχάσει τα δικά σου ατοπήματα

Στην χαμογελαστή εμφάνισή της η εκπρόσωπος του καθαρού DNA της φυλής, μας θύμισε ότι υπήρξε και ρεπόρτερ του Ρομπέν (Μάκη) Τριαναταφυλλόπουλου, ενώ μίλησε για την πίκρα της (που την έπιασαν με το χέρι στο βάζο με το μέλι: κάποιος της έβαλε το βάζο μπροστά της, χωρίς να το καταλάβει και κάποιος έσπρωξε το χέρι της μέσα χωρίς να το καταλάβει και πάλι).
Αυτοί λοιπόν είναι οι εκπρόσωποι της φυλής που μας κάνουν υπερήφανους. Να τους χαιρόμαστε!

--------------------------------------------------------------------------------
Ας θυμηθούμε κι ένα εξαιρετικό άρθρο της Μαρίλης Μαργωμένου, από την "Καθημερινή"

Φανή Χαλκιά, η χαμένη τιμή των ελληνικών κυττάρων

Οι παλαιοί ρεπόρτερ είθισται να λένε πως «η δημοσιογραφία σε βγάζει παντού, αρκεί να την εγκαταλείψεις νωρίς!». Το χρυσό μετάλλιο της δεσποινίδος Χαλκιά το 2004, το επιβεβαίωσε πλήρως - διότι έχουμε δει δημοσιογράφους να γίνονται υπουργοί, εκπρόσωποι κομμάτων, ακόμη και ποιητές, αλλά ολυμπιονίκες; Κι όμως -με 1,5 χρόνο προπόνηση, η Φανή Χαλκιά πέρασε τα εμπόδια των 400 μέτρων σε 52.82 κι όταν έφθασε στο νήμα είχε αφήσει 3 μέτρα πίσω της τη Ρουμάνα Ιονέλα Τερλία, που προσπαθούσε να καταλάβει τι της συνέβη.

«Αυτή η Ελληνίδα ήρθε απ’ το πουθενά», μουρμούριζε η Αμερικανίδα αντίπαλός της, η Μπρέντα Τέιλορ. Η μουρμούρα την επομένη έγινε τίτλος στους «Τάιμς», τον «Γκάρντιαν», την «Εκίπ»… «Ο κομήτης Χαλκιά», το «σύστημα Παναγιωτόπουλου» που είναι ίδιο με το «σύστημα Τζέκου» και άλλα δηλητηριώδη κόσμησαν τα ξένα πρωτοσέλιδα. Πλην, η Φανή Χαλκιά είχε τη δική της εξήγηση για το «θαύμα» (διότι, στιβικώς, θαύμα θεωρείται το να κατεβάσεις σε 1 χρόνο το ρεκόρ σου 4 δευτερόλεπτα): «Οι Ελληνες είμαστε γεννημένοι πρώτοι», δήλωσε σ’ εκείνο το συλλεκτικό κρεσέντο εθνικοφροσύνης. «Τα υπόλοιπα είναι για τους δεύτερους. Εμείς είμαστε για την κορυφή. Το έχουμε στα κύτταρά μας και είναι το μεγαλύτερο δώρο». Οσο για το πώς 4 χρόνια μετά, τα ευλογημένα ελληνικά κύτταρα ανιχνεύθηκαν εμποτισμένα σε μεθυλτριενολόνη… καλύτερα να πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή.

Η νεαρή Φανή, όταν ήρθε απ’ τη Λάρισα στην Αθήνα το 1999 ήταν σε άθλια οικονομική κατάσταση -όπως η ίδια έχει πει, «με φιλοξενούσε και με τάιζε ο Δ. Πιέτρης», δηλαδή ο νεαρός τότε εμποδιστής και νυν ηθοποιός - μοντέλο, που εφέτος θα παίζει στο σίριαλ «Γ4» του Λάκη Λαζόπουλου (διότι φαίνεται πως όλη η ομάδα του κ. Παναγιωτόπουλου έχει τηλεοπτικές ανησυχίες…). Είναι άξιο παρατήρησης πώς οι πλέον αμφισβητούμενες πράξεις στη ζωή του ανθρώπου εξωραΐζονται μ’ ένα χρυσό μετάλλιο: το γεγονός ότι η Φανή Χαλκιά ως ρεπόρτερ της εκπομπής του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου μπήκε με την κρυφή κάμερα αγκαλιά στον θάλαμο που νοσηλευόταν ο Κώστας Πάσσαρης και συστήθηκε στις νοσοκόμες ως συγγενής του για να τραβήξει παρανόμως πλάνα, εκ των υστέρων χαιρετίστηκε ως «δείγμα ελληνικού τσαγανού» απ’ τον ελληνικό Τύπο, κι όχι ως χυδαία δημοσιογραφική προσέγγιση. Σε κάθε περίπτωση, 1,5 χρόνο πριν από τo 2004, κι ενώ η νεαρά δούλευε μπαργούμαν τα βράδια και «κρυφή κάμερα» τα πρωινά, αποφάσισε να επιστρέψει στον στίβο. Οχι, δε φαίνεται μόνο σε σας παράλογο αυτό. «Πες ρε Φανή τίποτα σοβαρό! Ασε την πλάκα!», είπαν οι φίλοι της όταν τους το ανακοίνωσε!

Ο μόνος που δε γέλασε ήταν ο κ. Γ. Παναγιωτόπουλος. Μιλάμε βεβαίως για τον άνθρωπο που διετέλεσε επί μακρόν αθλητής του Χ. Τζέκου και συναθλητής του Κ. Κεντέρη. Επίσης, είναι ο ίδιος άνθρωπος που μέχρι και σήμερα τυγχάνει προπονητής του έτερου ντοπαρισμένου «400άρη» Δ. Ρέγα και μέχρι πρότινος προπονούσε και τον τρίτο σπρίντερ - φίλο της m3, τον Τάσο Γκούση. Πώς προσέτρεξε σ’ αυτόν η νεαρή Φανή; Η ίδια λέει πως το 2002 πήγε και χτύπησε την πόρτα του και του είπε «θέλω εσένα για προπονητή Γιώργο!». Ολως περιέργως, παρότι εκείνη ήταν αθλητικώς ανύπαρκτη, ο Γ. Παναγιωτόπουλος, που είχε ήδη μια ομάδα από σπρίντερ που «πετούσαν», την καλωσόρισε χαρίης. Αλλο αν ο μαραθωνοδρόμος Ν. Αργυρόπουλος θυμάται την ιστορία κάπως διαφορετικά: εκείνος λέει πως η Φανή Χαλκιά αρχικά μπήκε στην ομάδα των αθλητών που προπονούσε ο Χρ. Τζέκος, και απ’ αυτόν την «κληρονόμησε» ο Γ. Παναγιωτόπουλος…

Οποια και να είναι η αλήθεια, το γεγονός παραμένει: απ’ το 2004 και μετά, η νεαρά πέρασε μια ονειρεμένη τετραετία. Ακόμη και ο κ. Μίνως Κυριακού, που τώρα της απαγγέλλει επικήδειους (βλ. «δε μιλάω για νεκρούς ανθρώπους!»), φωτογραφιζόταν μαζί της χαμογελαστός στα «Τσικλητήρεια». Και καθότι η δεσποινίς Χαλκιά δεν πήγαινε παρά σε ελάχιστους αγώνες, είχε ελεύθερο χρόνο για να ζωγραφίζει θαλασσογραφίες με λαδομπογιά και να γράφει ποιήματα - οι τυχεροί φίλοι της ακόμη και τώρα όταν την επισκέπτονται ζουν τη χαρά της απαγγελίας συνδυασμένη με την απόλαυση της θέας ζωγραφιστών υδάτων στους τοίχους της οικίας της… Οι λοιποί κοινοί θνητοί, πάλι, τη βλέπαμε μόνο στην τηλεόραση να κάνει διαφημίσεις για κουφώματα, ενίοτε και να ρίχνει γυροβολιές στα μπουζούκια μετά του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου. Κάπου στο ενδιάμεσο όλων αυτών, κατέστη και πρόεδρος των Ελλήνων Ολυμπιονικών, και εκπρόσωπος της Ουνέσκο (!), και βεβαίως αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας. Κι έτσι, μπορεί εσχάτως το «εκπληκτική η Χαλκιά!» του 2004 να έχασε την τελευταία του συλλαβή, και να καταλήξαμε στο «έκπληκτη η Χαλκιά!» το 2008, αλλά η μεγάλή εικόνα δεν αλλάζει και πολύ: η υποσμηναγός Φανή συνεχίζει στο μπράτσο να έχει τα σιρίτια, στο σπίτι τα μετάλλια και στην τράπεζα ένα λογαριασμό με πιο πολλά μηδενικά κι απ’ τους όψιμους επικριτές της. Σε κάποιο ντουλαπάκι θα πρέπει να της έχει ξεμείνει και η κρυφή κάμερα – οπότε τώρα που θα έχει ακόμη περισσότερο χρόνο, μπορεί και να «καδράδει» τη σατανική Σου Λι με τα μπουκαλάκια m3, ώστε ν’ αποκαταστήσει και τη χαμένη τιμή του «ελληνικού κυττάρου»…

Με τα μάτια του Μάνου Χατζιδάκι

Το θυμόμουνα αχνά... Το βρήκα στο http://polep.blogspot.com και το αναδημοσιεύω:

Μάνος Χατζιδάκις, Άρθρο στο περιοδικό “Το Τέταρτο”, Μάιος 1986…
«…Μια μωβ σκιά Μαΐου ξάπλωσε στον τόπο. Οσα συνέβησαν στα Εξάρχεια και στη Νομική Σχολή. Και στην οδό Σκουφά και Σόλωνος, Μαυρομιχάλη και Ιπποκράτους ενόχλησαν τους Ελληνες πολίτες και αγανάκτησαν τον Τύπο ολόκληρο. Γιατί δεν τους εξολοθρεύουν και δεν τους σπάνε το κεφάλι. Γιατί δεν ρίχνουν δακρυγόνα. Και η Σύγκλητος και οι φοιτητές όλων των παρατάξεων, όλοι αγανακτισμένοι με τα τριάντα-εκατό παιδιά που δεν το βάζουν κάτω, δεν εννοούνε να παραδεχτούν πως η όποια ελευθερία ανήκει μόνο στους αστυνομικούς και τους ηλικιωμένους. Που δεν μπορούν να αντιληφθούν γιατί καταδιώκονται αδιάκοπα, προπηλακίζονται ατελείωτα και συνεχώς υποχρεούνται να δέχονται εξευτελισμούς. Κι ο προπηλακισμός αρχίζει από τον δάσκαλο, τον επιστάτη του σχολείου, από τον οδηγό και τον εισπράκτορα του λεωφορείου, απ’ τον καθηγητή και τον δημόσιο λειτουργό ώς τον δημόσιο υπάλληλο, από τους αξιωματικούς κι εκπαιδευτές στο κέντρο κατατάξεως ώς τον τυχαίο μοτοσικλετιστή της τροχαίας που θα του ζητήσει άδειες, ταυτότητες και πιστοποιητικά. Ως τον γιατρό του νοσοκομείου που θα τον πάνε σηκωτό, ύστερα από τη γροθιά του οργάνου της τάξεως. Και το γνωρίζουμε πολύ καλά.

Εξύβριση αρχής - έτσι ονομάζεται η απαίτηση εξηγήσεων. Χειροδικία κατά της αρχής - έτσι είθισται να αποκαλείται η ενστικτώδης κίνηση του αμυνόμενου νέου. Και η ιστορία δεν έχει τέλος. Η ανωνυμία και η εισαγγελική αρχή θα του προσφέρει ή μια τραυματική αγανάκτηση ισόβια ή τον επιζητούμενο από την πολιτεία ευνουχισμό του. Αυτή είναι μια καθημερινή πραγματικότητα και, δυστυχώς, γνησίως ελληνική τα πρόσφατα και τελευταία σαράντα χρόνια - όσα είχα δηλαδή την ευτυχία να ζήσω σαν επώνυμος πολίτης εις τούτον τον ένδοξον κατά τα άλλα τόπον μας.

Μια μωβ σκιά Μαΐου σκέπασε την Αθήνα. Κι όμως δεν βρέθηκε ένας δημοσιογράφος, μια εφημερίδα ν’ αγανακτήσει και να διαμαρτυρηθεί, να καταγγείλει την αλήθεια για αυτό το τρίγωνο του αίσχους. Σκουφά, Μαυρομιχάλη και Ιπποκράτους. Κι άρχισε μια σκόπιμη, ύποπτη κι έντεχνη σύγχυση τριών ασχέτων μεταξύ των περιπτώσεων. Οι νεαροί των Εξαρχείων να παρουσιάζονται ίδιοι με τους αλήτες των γηπέδων, τους επονομαζόμενους χούλιγκανς, και επιπλέον να καλλιεργείται η εντύπωση στην κοινή γνώμη, με στήλες ολόκληρες των θλιβερών εφημερίδων μας, ότι οι νέοι αυτοί, οι αναρχικοί, είναι οι βομβιστές και ίσως οι πιθανοί δράστες των δολοφονιών ή εμπρησμών. Και φυσικά, όταν με το καλό τελειώσει η δίωξη των εκατό, σαράντα ή είκοσι παιδιών και η όλη επιχείρηση στεφθεί με «επιτυχία», να πάρει τις διαστάσεις ενός πραγματικού θριάμβου… κατά του εγκλήματος. Την ίδια ώρα που δολοφονούνται εκδότες και οι δολοφόνοι δεν ανευρίσκονται. Δολοφονούνται πολίτες και οι δολοφόνοι δεν αποκαλύπτονται. Πεθαίνουν νέοι από ξυλοδαρμούς και οι δράστες κυκλοφορούν ανενόχλητοι και, τέλος, δεν… ανακαλύπτονται.

Την ίδια ώρα η πολιτεία αγανακτεί διότι υπάρχουν μερικά ζωντανά της κύτταρα που αντιδρούν άτεχνα, ανοργάνωτα, ίσως μ’ αφέλεια, σ’ όλην αυτή την οργανωμένη κρατική ασχήμια, αντί να βλογάμε τον Θεό που βρίσκονται ακόμη μερικοί που δεν συνήθισαν στην «παρουσία του τέρατος». (…) Κορίτσια κι αγόρια με γυαλιά, έτσι καθώς κοιτάτε με απορία κι αγανάκτηση για ό,τι συμβαίνει γύρω σας, είμαι μαζί σας. Και σας αγαπώ».

Αναρτήθηκε από τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΡΓΥΡΟ και τον ευχαριστούμε... Όσοι ακούσετε και στον Σκαϊ τα σχόλια του Χατζηδάκι, είμαι σίγουρος ότι θα συγκινηθείτε...
Οι μόνοι που ενοχλούνται ίσως είναι όλοι εκείνοι που θέλουν να ξεχάσουμε τα... "πράσινα" ΜΑΤ και σήμερα κάνουν τους φίλους της νεολαίας -τόσο ανέξοδα. Λες και δεν ήταν χρόνια και χρόνια στην εξουσία. Λες και τότε δεν εκπυρσοκτοτούσαν "τυχαία" υπηρεσιακά περίστροφα και δεν "εξοστρακίζονταν" σφαίρες... Λες και δεν είανι υπεύθυνοι για την οργή που συσσωρεύτηκε όταν οικοδομούσαν την Ελλάδα της αρπαχτής, του νεοπλουτισμού και του "βολέματος".
Πότε αλήθεια χάθηκαν τα οράματα και γίναμε η κοινωνία του Χρηματιστηρίου;

Ας θυμηθούμε κάτι ακόμη:

(Από την επίσημη ιστοσελίδα:http://www.hadjidakis.gr)
Η ΜΑΧΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΥΡΙΑΝΙΣΜΟΥ

Ο φασισμός, όμως, έχει πολλά πρόσωπα. Κι ένα από αυτά, ο Χατζιδάκις το κατάγγειλε και το υπέστη προσωπικά στο τέλος της δεκαετίας του '80. Όμως, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
Οι εσωτερικοί μετανάστες απόκτησαν χωρίς να ωριμάσουν δύναμη και χρήμα. Και ζούμε το γούστο τους με όλες τις επιπτώσεις, λέει το 1982.
Ένα χρόνο μετά προβλέπει ότι αντιπνευματικότερο σοσιαλισμό από το δικό μας δεν θα βρούμε ποτέ. Είναι το αποτέλεσμα μιας υλικής ευδαιμονίας που είχε πετύχει η Δεξιά στον καιρό της. Θα μπορούσε να κατηγορηθεί για αστική υπεροψία. Με άλλες πράξεις του, ωστόσο, έδειχνε ότι τα κριτήρια του δεν ήταν ταξικά: το 1983 χαιρετίζει τη συναυλία του Διονύση Σαββόπουλου στο Ολυμπιακό Στάδιο με την ευχή να αποτελέσει την απαρχή της απελευθέρωσης των νέων από τα κόμματα για να δούνε μόνοι τους τους ανθρώπους που θα τους παρέχουν αληθινή συγκίνηση και σκέψη.
Τον ίδιο χρόνο δίνει συναυλίες στη Γιορτή της Αυγής και στη Γιορτή της ΟΝΝΕΔ. Ενθουσιάζεται με την πρώτη, όμως διακόπτει τη δεύτερη μόλις στα 20 λεπτά και αποχωρεί ενοχλημένος με τη συμπεριφορά των νεολαίων της. Όμως, αυτό που πάνω απ' όλα εξοργίζει τον Χατζιδάκι είναι το φαινόμενο της Αυριανής, που καταγγέλλει με τον πιο εντυπωσιακό και θαρραλέο τρόπο στις 7 Σεπτεμβρίου 1987, απευθυνόμενος σε δεκάδες χιλιάδες ανύποπτου κόσμου που ήρθαν να τον ακούσουν με την Νάνα Μούσχουρη στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Εκεί μιλά για τη φυλλάδα που μολύνει τον ελλαδικό χώρο με αναίδεια, χυδαιότητα, τραμπουκισμό και κολακεία συμπολιτών μας (...) που κολακεύεται να πιστεύει σαν τον Καραγκιόζη ότι αυτή έριξε τον Καραμανλή. Ενώ το μόνο που κατάφερε ήταν να κατακρημνίσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (...) Που ισχυρίζεται ότι προστατεύει τη δημοκρατία όσο είναι δυνατόν να την προστατεύει ένα τρωκτικό της. Που αποκομίζει κέρδη κολακεύοντας την αγραμματοσύνη και την ασημαντότητα σαν άλλη Αγία Αθανασία του Αιγάλεω. Και καταλήγει: Η Αυριανή πρέπει να κλείσει. Κι αυτό είναι το νόημα της αποψινής συμμετοχής μου στο Καλλιμάρμαρο.

Από την επομένη, η Αυριανή και λίγο μετά η Ελεύθερη Ώρα αρχίζουν έναν αμείλικτο πόλεμο, θυμίζοντας τη φωτογραφία με τον Μακαρέζο, αλλά, πάνω απ' όλα, σαρκάζοντας χυδαία την ερωτική ταυτότητα του Χατζιδάκι. «Δεν του αρέσει ο Λαός ίσως γιατί προτιμάει τα... σύκα», αποφαίνεται η πρώτη σ' έναν από τους ηπιότερους τίτλους της, ενώ ζητά απ' όσους «κατά καιρούς είχαν οποιαδήποτε σχέση» μαζί του να γράψουν ή να τηλεφωνήσουν «για τις εμπειρίες τους, προκειμένου να συμπληρώσουμε μια μεγάλη έρευνα που έχουμε ξεκινήσει για την αφεντιά του».
Το 1988, ο συνθέτης απαγορεύει στους ραδιοφωνικούς σταθμούς των αδελφών Κουρή τα τραγούδια του. Αυτό μάς έλειπε να ισχυρίζονται οι φασίστες ότι επιτελούν ‹πολιτιστικόν έργον› με την εργασία μας. Το σκάνδαλο Κοσκωτά, με τον οποίο είχε ήδη διαρρήξει τη συνεργασία του στο Τέταρτο, νιώθει ότι τον δικαιώνει. Το 1991 μιλά για μια «εξαθλιωμένη κοινωνία». Τι θέλει να πει;
Μα, διάολε, δείτε την πολιτική εκπροσώπηση αυτής της κοινωνίας και θα καταλάβετε: υπάρχει και δρα χωρίς στοιχειώδη ευαισθησία, χωρίς στοιχειώδη ευθιξία. Η νομίζετε πως όλα αυτά τα σκάνδαλα έγιναν ερήμην τού ελληνικού λαού; Και πού εντοπίζει πια τις ελπίδες του- σε πολιτικό και αισθητικό επίπεδο, αφού, όπως είδαμε, πάντα τα θέλει αλληλένδετα;
Στο άγνωστο κοινό, στην άγνωστη νεολαία, η οποία διαθέτει ευαισθησία και δεν έχει ακόμα διαβρωθεί. Τώρα, κατά πόσον θα της επιτρέψει η πλειοψηφία να διατηρήσει αυτή της την ευαισθησία, είναι άλλο θέμα.

Ακόμη: Ο Μάνος Χατζηδάκις
ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ

Ο,ΤΙ ΕΧΩ ΙΕΡΟ
Να περιφρονώ τις συνήθειες των πολλών, τη λογική του κράτους και την ‹ηθική› των συγγενών μου. Να αγαπώ με πάθος τους κυνηγημένους, τους ανορθόδοξους και τους αναθεωρητές.

Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ
Πάντα μ' απασχολούσε το γνωστό εμβατήριο όσες φορές τ' άκουγα. Έλεγα μέσα μου, τι άραγες εννοεί; (...) Σκέφτηκα, σαν κάτι να φωτίστηκε μέσα μου, εφόσον η Ελλάδα δεν πεθαίνει ποτέ, πάει να πει πως και ποτέ δεν θα αναστηθεί.

ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ
Παρελάσεις, εθνικόφρονα λογύδρια, παραστάσεις σχολικές κι άλλα παρόμοια ενισχύουν την ιδιότυπη φασιστική μας κληρονομιά. Το περίφημον ‹πας μη Έλλην βάρβαρος›.

ΕΘΝΙΚΟΙ (Α)ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Δε νομίζω ότι κινδυνεύουμε ως Έλληνες, αλλά ως Ελληνολάτρες.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Δεν μ' αρέσει να παριστάνω τον πολύ Έλληνα. Θέλω να είμαι όσο είμαι. Καιρός είναι η έννοια Έλληνας να δώσει τη θέση της στην έννοια άνθρωπος. Και τότες πιστεύω πως θα συνδεθούμε με μια πιο βαθιά παράδοση που, κατά σύμπτωση, είναι κι αυτή γνησίως ελληνική.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ
Νιώθω Έλληνας αν αυτό σημαίνει Ευρωπαίος. Κι Ευρωπαίος, αν αυτό συμπεριλαμβάνει την Ελληνικότητά μου.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ
Ελπίζω για τούς επερχόμενους (ότι θα μας κυβερνήσει) μια δημογεροντία του πνεύματος κι όχι η αγία κι αποστολική οικογένεια του Πρίγκηπος Φρανκενστάϊν.

ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΜΑΣ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ
Οι Τούρκοι είναι ένας λαός που δεν μ' αγγίζει ιδιαίτερα, ούτε αισθητικά, ούτε ερωτικά. Βέβαια τους προτιμώ σαν εχθρούς παρά σαν φίλους. Ως φίλοι μου δημιουργούν αμηχανία. Ως εχθρούς τους έχω συνηθίσει.

Η ΚΥΡΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑ
Όλες οι επαναστάσεις καταλήγουν στην κατάκτηση της ανεγκέφαλης Κυρίας. Της Εξουσίας. Αυτή η κατάκτηση, ως γνωστόν, δημιουργεί Δίκαιον, μακράν των ονειρικών στόχων μιας επανάστασης. Οι άνθρωποι που προκύπτουν από μία επανάσταση, περιέχουν τα ίδια συστατικά με τους αποχωρήσαντες ή τους ηττηθέντες (...). Χρειάζεται ισχυρή παιδεία για ν' ανθέξει κανείς στην έννοια της Εξουσίας και της επιτυχίας.

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ
Ο μόνος Έλληνας πολιτικός που μου χάρισε αυτοπεποίθηση και άνεση ως προς την ελληνική καταγωγή μου. Δεν άφησε ούτε απογόνους ούτε επιγόνους. Τον θεωρώ βαθιά φίλο μου. Μου δίδαξε την τεχνική της περηφάνιας.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ...
...Δέχεται μόνον ότι το υπηρετεί και το κολακεύει. Υπήρξε πάντοτε αντιπνευματικό και εξακολουθεί να είναι.

ΓΙΑ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Δεν έχουμε πολιτισμό και η απόδειξη είναι ότι έχουμε Υπουργείο Πολιτισμού.

ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΧΩ ΔΗΜΟΤΙΚΗ
Η σημασία της καθιέρωσής της σαν επίσημης γλώσσας του κράτους είναι τεράστια. Ο τραμπουκισμός και οι παρακρατικοί μένουν χωρίς επίσημη γλώσσα.

ΚΑΠΟΥ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ
Είμαι λαϊκός. Αλλά όχι λαϊκίζων.

Το Ημερολόγιο 2 ...best seller!

Με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύονται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Διαβάζω» Δεκέμβριος 2008), το βιβλίο της σειράς «Δίπλα στο Παιδί», με τον τίτλο «Το Ημερολόγιο ενός πατέρα (2) –Όποιος αγαπάει(εκ)παιδεύει/ Από τα πρώτα βήματα μέχρι και το σχολείο», βρέθηκε στην 6η θέση των ευπώλητων, στην κατηγορία δοκίμιο.

Ο γενικός πίνακας, έχει ως εξής:

1. Ίρβιν Γιάλομ, Στον κήπο του Επίκουρου, Άγρα
2. Μπερν Ρόντα,Το μυστικό,Λιβάνης
3. Ερνστ Γκόμπριχ,Μικρή ιστορία του κόσμου,Πατάκης
4. Διονύσης Χαριτόπουλος, Εγχειρίδιο βλακείας,Τόπος
5. Σταύρος Λυγερός, Εν ονόματι της Μακεδονίας,Λιβάνης
6. Κώστας Στοφόρος,Όποιος αγαπάει (εκ) παιδεύει, Κριτική
7. Γιάννης Βούλγαρης, Η Ελλάδα από τη μεταπολίτευση στην παγκοσμιοποίηση,Πόλις
8. Ζαν Κουρνύ, Γιατί οι άντρες φοβούνται τις γυναίκες,Πατάκης
9. Πωλ Κρούγκμαν,Η συνείδηση ενός προοδευτικού,Πόλις
10.Νορμπέρτο Μπόμπιο, Εγκώμιο της πραότητας, Πατάκης

Τώρα θα μου πείτε τι γράφω μέσα σε όλη αυτή τη ζοφερή κατάσταση... Απλώς θέλησα να μοιραστώ τη χαρά μου μαζί σας.
Σήμερα το πρωί, ξεφύλλιζα τυχαία το "Διαβάζω" καθώς είχε αφιέρωμα στα Ημερολόγια συγγραφέων και απογοητεύτηκα που δεν βρήκα ούτε μια αναφορά στο "Ημερολόγιο ενός πατέρα"... Μετά από περιέργεια έριξα μια ματιά στα ευπώλητα να δω τι διαβάζεται αυτές τις μέρες... Και τότε η ματιά μου έπεσε στη θέση "6" των δοκιμίων. Το ξανακοίταξα μήπως δεν είδα καλά: Το "Όποιος αγαπάει (εκ) παιδεύει" ήταν εκεί!
Όπως και να το κάνουμε μια τέτοια επιβράβευση της δουλειάς χρόνων ήταν για μένα σημαντική. Ειδικά με την άχαρη δουλειά που κάνουμε (μιλώ για τη δημοσιογραφία) όπου σπανίως νιώθεις να εκτιμούν αυτό που κάνεις.
Ελπίζω όσοι έφτασαν στα ράφια των βιβλιοπωλείων και πήραν το βιβλίο μου, να μην απογοητεύτηκαν -ελπίζω να αγαπήσουν και τη συνέχεια.

ΥΓ Να εξομολογηθώ πως για συναισθηματικούς λόγους θα προτιμούσα σε αυτή τη θέση να έβλεπα το "Γονείς για πρώτη φορά"! Μήπως είμαι αχάριστος;

Μιχάλης Κατσαρός, Η διαθήκη μου, 1953

Αντισταθείτε
σ' αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει: καλά είμαι εδώ.

Αντισταθείτε σ' αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός .

Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πoλυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρεία εισαγωγαί- εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στο φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε
σ' αυτόν που χαιρετάει απ' την εξέδρα ώρες
ατέλειωτες τις παρελάσεις
σ' αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει
έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε πάλι σ' όλους αυτούς που λέγονται
μεγάλοι
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ' όλα τ' ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι

σ' όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα

στις κολακείες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό
αρχηγό τους.

Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών
και διαβατηρίων
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη
διπλωματία
στα εργοστάσια πολεμικών υλών
σ' αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια
στα θούρια
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους
στους θεατές
στον άνεμο
σ' όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς
στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας

ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ
αντισταθείτε.

Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την
Ελευθερία.

Μιχάλης Κατσαρός (1920-1998)



...Και μια ενδιαφέρουσα ιστορία, γραμμένη από τον Θανάση Γκαϊφύλλια

"..Όταν ο Μιχάλης το 1953 έγραψε το ΚΑΤΑ ΣΑΔΔΟΥΚΑΙΩΝ, έστειλε στο "ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΤΥΠΟ" ένα απο τα ποιήματα,τη ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ προς δημοσίευση.Έπεσε πανικός.Στην προσπάθειά τους να τον απαξιώσουν,το δημοσίευσαν,αφού όμως πρώτα το λογόκριναν αγρίως.Το κουρέλιασαν.
Αφαίρεσαν τις αναφορές για αντίσταση:
-στην κρατική εκπαίδευση
-στον φόρο
-σ'αυτόν που χαιρετάει απ' την εξέδρα ώρες ατέλειωτες τις παρελάσεις
-στον πρόεδρο του εφετείου
-στις υπηρεσίες αλλοδαπών και διαβατηρίων
-στις φοβερές σημαίες των κρατών
-στη διπλωματία
-στα εργοστάσια πολεμικών υλών
-στα θούρια.

Η οργισμένη απάντηση του ποιητή ήταν ένα συγκλονιστικό ποίημα.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
Η διαθήκη μου πρίν διαβαστεί-καθώς διαβάστηκε-
ήταν ένα ζεστό άλογο ακέραιο.
Πριν διαβαστεί
οχι οι κληρονόμοι που περίμεναν
αλλά σφετεριστές καταπατήσαν τα χωράφια.
Η διαθήκη μου για σένα και για σε
χρόνια καταχωνιάστηκε στα χρονοντούλαπα
από γραφιάδες, πονηρούς συμβολαιογράφους.
Αλλάξανε φράσεις σημαντικές
ώρες σκυμμένοι πάνω της με τρόμο.
Εξαφανίσανε τα μέρη με τους ποταμούς
τη νέα βουή στα δάση
τον άνεμο τον σκότωσαν
–Τώρα καταλαβαίνω πιά τι έχασα.
Ποιός είναι αυτός που πνίγει.
Και συ λοιπόνστέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις
από φωνή
από τροφή
από άλογο
από σπίτι.
Στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος:
Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν.

.............................................................................

Και αποσπάσματα από κείμενο του Βασίλη Καλαμάρα, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ποίησης του 2006 και την επανέκδοση των έργων «Μεσολόγγι», «Οροπέδιο» και «Κατά Σαδδουκαίων». («Ελληνικά Γράμματα»).

"...Γεννημένος στην Κυπαρισσία, ο ποιητής παραμένει τα τελευταία του χρόνια σχεδόν ανεπάγγελτος, γιατί προτιμάει να ζει ως ποιητής. Το πρώτο ποίημά του «Το Μπαρμπερίνικο Καράβι» δημοσιεύεται, το 1945, στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» του Δημήτρη Φωτιάδη. Στη λογοτεχνική παρέα της εποχής μοιραζόταν τις συζητήσεις περί λογοτεχνίας και τέχνης με τους Παπαδίτσα, Δεπούντη, Γιώργο Γαβαλά, Νάνο Βαλαωρίτη, Κλείτο Κύρου, Λειβαδίτη και Αλέκο Αργυρίου.

Ασκεί διάφορα επαγγέλματα για βιοπορισμό (πρότακτος στην Πολεμική Αεροπορία, απ' όπου τον διώχνουν τη δεκαετία του '60 για τα πολιτικά του φρονήματα), όμως από τα τριάντα τέσσερα έχει γίνει επώνυμος, με την έκδοση του βιβλίου-σταθμού «Κατά Σαδδουκαίων» (1953), με εξώφυλλο του Νίκου Κούνδουρου. Το μελοποιεί, σε μορφή καντάτας, ο κουμπάρος του (έχει βαφτίσει τον γιο του Στάθη) Μίκης Θεοδωράκης. Το «Οροπέδιο», που γράφτηκε το 1950, έχει μελοποιηθεί από τον Γιάννη Μαρκόπουλο.

«Τα κατοπινά χρόνια», αναφέρει στην επανέκδοση των ποιημάτων του πατέρα του ο Στάθης Κατσαρός, «κάνει διάφορες δουλειές, προσπαθώντας να επιβιώσει: εκδίδει ένα από τα πρώτα αθλητικά περιοδικά, που κλείνει έπειτα από τρεις εβδομάδες, λόγω έλλειψης... αγοραστικού κοινού. Συμμετέχει στο γύρισμα κινηματογραφικής ταινίας που μένει στα κουτιά και βγάζει μεροκάματο παίζοντας ρόλους κομπάρσου σε ελληνικές ταινίες. Μπορεί να τον δει κανείς να κάνει περάσματα από ταινίες της Βλαχοπούλου. Επίσης, γράφει στίχους για τραγούδια. Αυτής της εποχής είναι το "Αυτούς που βλέπεις", "Ο Μίμης, ο Βασιλιάς των Τσιγγάνων" κ.ά.».

Ωστόσο, όπως οι περισσότεροι της γενιάς του, παίρνει μέρος στην Εθνική Αντίσταση από τις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, συμμετέχοντας στις οδομαχίες της Αριστεράς: «Σε μια νυχτιάτικη σύγκρουση του εφεδρικού ΕΛΑΣ με τους γερμανοταγματασφαλίτες διακρίνω ανεβασμένον σε έναν όχθο μια ψηλή φιγούρα με μακριά χλαίνη να φωνάζει "Εμπρός αγωνιστές", σούρθηκα κατά κει και του φώναξα, ποιος είσαι, τι κάνειθς... Μου απάντησε με φλεγματική φωνή: "Εσύ ποιος είσαι!". "Μίκης Θεοδωράκης, στρατιωτικός υπεύθυνος Ν. Σμύρνης". "Μιχάλης Κατσαρός, ποιητής". Στα Δεκεμβριανά σουρνόμουν να δω προς τα πού πάνε τα εγγλέζικα τανκς. Σε μια στιγμή ακούω ξανά την ίδια φλεγματική φωνή: Τι πάθατε συναγωνιστή και λασποκυλιέστε νυχτιάτικα;», θυμόταν ο Μιχάλης Κατσαρός.

Μια από τις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις του είναι στις 18 Σεπτεμβρίου 1998, στο Ηρώδειο, όπου παρουσιάζεται η καντάτα «Κατά Σαδδουκαίων». Ανάμεσα στους χιλιάδες ακροατές, ακούγεται μία κραυγή: «Ηρθαμε όλοι οι αριστεροί σήμερα εδώ, Μιχάλη, για να σου ζητήσουμε συγγνώμη...». Το πρωινό της 21ης Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς ο Μιχάλης Κατσαρός πεθαίνει και κηδεύεται με στρατιωτικές τιμές, τυλιγμένος με ελληνική σημαία και με παραστάτες Ικάρους της Πολεμικής Αεροπορίας..."
(Ελευθεροτυπία, 21/3/2006)

Μανόλης Αναγνωστάκης, Eπίλογοι, 1951 & 1970

Επίλογος
Οι στίχοι αυτοί μπορεί και να ναι οι τελευταίοι
οι τελευταίοι στους τελευταίους που θα γραφτούν
Γιατί οι μελλούμενοι ποιητές δε ζούνε πια
αυτοί που θα μιλούσανε πεθάναν όλοι νέοι
Τα θλιβερά τραγούδια τους γενήκανε πουλιά
σε κάποιον άλλον ουρανο που λάμπει ξένος ήλιος
Γενήκαν άγριοι ποταμοί και τρέχουνε στη θάλασσα
και τα νερά τους δεν μπορείς να ξεχωρίσεις
Στα θλιβερά τραγούδια τους φύτρωσε ένας λωτός
να γεννηθούμε στο χυμό του εμείς πιο νέοι.
(Εποχές 3, 1951)




Επίλογος
Κι όχι αυταπάτες προπαντός.
Το πολύ πολύ να τους εκλάβεις σα δυο θαμπούς
προβολείς μες στην ομίχλη
Σαν ένα δελτάριο σε φίλους που λείπουν
με τη μοναδική λέξη: ζω.

«Γιατί» Όπως πολύ σωστά είπε κάποτε ο φίλος μου ο Τίτος,
«κανένας στίχος σήμερα δεν κινητοποιεί τις μάζες
κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα.»
Έστω.
Ανάπηρος, δείξε τα χέρια σου. Κρίνε για να κριθείς.
("Ο Στόχος", 1970)

Μανόλης Αναγνωστάκης (Θεσσαλονίκη 1925 - Αθήνα 2005):
Ιατρός ακτινολόγος, ποιητής και δοκιμιογράφος.

Η αληθινή ποίηση είναι πάντοτε επίκαιρη. Οι στίχοι του Αναγνωστάκη, είναι σα να γράφτηκαν μόλις χθες...

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Η Λύση, 1953

Ύστερ’ απ’ την εξέγερση της 17 του Ιούνη,
ο γραμματέας της Ένωσης Λογοτεχνών
έβαλε και μοιράσανε στη λεωφόρο Στάλιν προκηρύξεις
που λέγανε πως ο λαός
έχασε την εμπιστοσύνη της κυβέρνησης,
και δεν μπορεί να την ξανακερδίσει
παρά μονάχα με διπλή προσπάθεια. Δε θα’ ταν τότε
πιο απλό, η κυβέρνηση
να διαλύσει το λαό
και να εκλέξει έναν άλλον…;

(μετάφραση Μάριος Πλωρίτης)

Γραμμένο με αφορμή εξέργεση στην τότε Ανατολική Γερμανία

Mπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956)

Ο Μπρεχτ γεννήθηκε το 1898 στο καθολικό Άουγκσμπουργκ από γονείς ευαγγελικούς. Άρχισε να γράφει από τα 14 του. Το 1917 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου στη φιλοσοφική και μετά στην ιατρική, χωρίς να τελειώσει ποτέ. Τότε γνωρίζεται με την πρώτη του γυναίκα Πάουλα Μπανχόλτσερ. Ένα χρόνο αργότερα γράφει το ποίημα που τον έκανε γνωστό: Ο ‘Θρύλος του Νεκρού Στρατιώτη’. Εξαιτίας αυτού του ποιήματος, που έγινε τραγούδι με τίτλο ‘Η Μπαλάντα του Νεκρού Στρατιώτη’, του στέρησαν την εποχή του ναζισμού την γερμανική ιθαγένεια.

Τα πρώτα έργα του Μπρεχτ 1918-19 είναι κυρίως αναρχο-εξπρεσιονιστικά δράματα όπως «Ο Βάαλ» και «Τύμπανα μες στη νύχτα». Την ίδια εποχή παίρνει μέρος στις εκδηλώσεις για την δολοφονία της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Κάρλ Λήμπκενχτ στο Βερολίνο. Μετέχει όμως σαν αδιάφορος παρατηρητής, όχι ως ένθερμος ιδεολόγος ή υποστηρικτής. Οκτώ χρόνια αργότερα θα μελετήσει εξονυχιστικά τον Μάρξ.

Από το 1920 ο Μπρεχτ ζει στο Βερολίνο. Το 1923 θα γνωρίσει και θα παντρευτεί, ήδη διαζευγμένος και πατέρας, την δεύτερη γυναίκα του ηθοποιό Μαριάνε Τσοφ. Την ίδια χρονιά θα συναντήσει την 17 Βιενέζα - εβραία Χελένε Βάιγκελ. Ο Μπρεχτ συνδέεται και με τη Βάιγκελ και από το 1924, με τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, συζεί μαζί της. Την ίδια εποχή γνωρίζεται με την Ελίζαμπετ Χάουπτμαν, η οποία έκτοτε γίνεται μία από τις βασικές του συνεργάτριες και παντρεύεται έναν από τους επίσης πιστούς συνεργάτες τον Πάουλ Ντεσάου. Μετά το θάνατό του η Ελίζαμπετ Χάουπτμαν εξηγούσε πως δούλευαν στο Berliner Enseble εδιηγείτο πως επειδή ο Μπρεχτ πίστευε «ότι ένας άνδρας δεν μπορεί μόνος του σήμερα να τα βγάλει πέρα με πολύπλοκα καθήκοντα» συζητούσε μαζί τους όλα τα κομμάτια του εξονυχιστικά: «Ο Μπρέχτ χρειαζόταν πολύ χρόνο για να φτιάξει ένα θεατρικό κομμάτι. Έλεγχε πάντα τις προτάσεις του, αλλά και τις προτάσεις των άλλων. Πρώτα παρουσίαζε τις δικές του προτάσεις, ό,τι είχε γράψει ας πούμε το προηγούμενο βράδυ ή μια μέρα πριν και τα έθετε προς συζήτηση. Μπορούσαμε χωρίς πρόβλημα να του πούμε ‘Μπρεχτ όχι έτσι’ ‘Μπρεχτ θα το άλλαζα’ ή να κάνουμε μια δική μας πρόταση, την οποία αποδεχόταν ή απέρριπτε και την συζητούσαμε ώρες και ξανά απ’ την αρχή. Ο Μπρεχτ ήταν εδώ primus inter pares».

Το 1929 ο Μπρεχτ παντρεύεται τη Χελένε Βάιγκελ. Η συνεργασία του Μπρεχτ μαζί της θεωρείται μια από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές της δραματικής τέχνης. Η Βάιγκελ ενσάρκωνε στη σκηνή αυτό που ο Μπρεχτ πίστευε ως πρωτοπόρα μέθοδο: τη γυμνή αλήθεια, τη γνώση, την αποστασιοποίηση. Κόντρα στη μελοδραματική - συναισθηματική σκηνική παρουσία. Στόχος του Μπρεχτ ήταν πάντα το μυαλό, η σκέψη, η αμφιβολία και μέσω αυτών η διαπαιδαγώγηση των μαζών.

Το 1933, την επόμενη του εμπρησμού του Ράιχσταγκ, ο κομμουνιστής Μπρεχτ και η εβραία Βάιγκελ θα εγκαταλείψουν τη Γερμανία του Χίτλερ. Μετά από 8 χρόνια περιπλανήσεων ανά την Ευρώπη θα βρεθούν στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνιας, στις ΗΠΑ. Τα χρόνια της αυτοεξορίας τους 1933 -1948 ήταν τα πιο δημιουργικά. Τότε ο Μπρεχτ γράφει πάνω από 25 μεγάλα θεατρικά κομμάτια, ποιήματα, χορικά, κριτικές, τεχνοκριτικές. Τα γνωστότερα έργα του είναι το Μυθιστόρημα της Πεντάρας, τη Ζωή του Γαλιλαίου, Μάνα κουράγιο, Ο Καλός Πολίτης του Σετσουάν, Ο Αφέντης Πουντίλα και ο Δούλος Ματί. Είναι η εποχή που θα συναντηθεί με όλους τους Γερμανούς διανοούμενους που είχαν καταφύγει στις ΗΠΑ όπως τον Τόμας Μάν, τον Χέρμπερτ Μαρκούζε, τον Γκύντερ Άντερς, τον Έρνστ Μπλοχ, τον Τέοντορ Αντόρνο κ.α.

Ο Ελβετός συγγραφέας Μαξ Φρις, που είχε γνωρίσει τον Μπρεχτ εκείνη την εποχή (1947), είχε πει για τον Γερμανό δραματουργό ότι «έδινε την εντύπωση ενός άχρωμου άνθρωπου, ενός εργάτη, ενός μεταλλεργάτη, κι όμως ήταν πολύ αδύναμος για εργάτης, πολύ λεπτεπίλεπτος, πολύ ξύπνιος για αγρότης. Απομονωμένος και παρατηρητικός, σαν φυγάς, που άφησε πίσω του αμέτρητους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Ήταν ντροπαλός για κοσμοπολίτης, πολύ έμπειρος για εγγράμματος. Ένας άνθρωπος χωρίς πατρίδα με περιορισμένη παραμονή παντού και πάντα, περαστικός από την εποχή μας, ένας άνθρωπος ονόματι Μπρεχτ, ανεπιτήδευτος, ένας ποιητής χωρίς αυτοεπαίνους.»

Το 1949, ένα χρόνο μετά την επιστροφή του στο ανατολικό Βερολίνο, στην τότε πρωτεύουσα της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ιδρύει μαζί με τη Χελένε Βάιγκελ το Berliner Enseble. Δύο χρόνια αργότερα δέχεται τις πρώτες οχληρές παρατηρήσεις της μυστικής υπηρεσίας του καθεστώτος Ούλμπριχτ. Παρ’ όλα αυτά το 1954 τιμάται με το διεθνές βραβείο Στάλιν για την ειρήνη και την αλληλοκατανόηση των λαών. Στην τελετή απονομής του βραβείου ζητά να μεταφράσει τον λόγο του ο υπό διωγμόν συγγραφέας Μπόρις Μπάστερνακ. Η πρότασή του εγκρίνεται από τις σοβιετικές αρχές.

Τον Ιούλιο του 1956 στέλνει ανοιχτή επιστολή στη βουλή της ΟΔΓ, όπου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο κλιμάκωσης του ψυχρού πολέμου. Ένα μήνα αργότερα, πεθαίνει στο Βερολίνο.

Σήμερα στην πατρίδα του, την ενωμένη πια Γερμανία, το 42% των ενηλίκων μέχρι 35 ετών δεν γνωρίζει κανένα του έργο, ενώ οι άνω των 35 ξέρουν περισσότερο τα θεατρικά του κομμάτια και τα τραγούδια του. Ο ίδιος έλεγε ότι αυτό του έφτανε, γιατί τα θεατρικά του και τα τραγούδια του ήταν «ανάσες για την καθημερινότητα και το αύριο».

Βιβή Παπαναγιώτου
από το www.greekads.com)

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Σε σκοτεινούς καιρούς, 1937

Δε θα λένε: Τον καιρό που η βελανιδιά τα κλαδιά της ανεμοσάλευε.

Θα λένε: Τον καιρό που ο μπογιατζής τσάκιζε τους εργάτες.


Δε θα λένε: Τον καιρό που το παιδί πετούσε βότσαλα πλατιά στου ποταμού το ρέμα.

Θα λένε: Τον καιρό που ετοιμάζονταν οι μεγάλοι πόλεμοι.


Δε θα λένε: Τον καιρό που μπήκε στην κάμαρα η γυναίκα.

Θα λένε: Τον καιρό που οι μεγάλες δυνάμεις συμμαχούσαν ενάντια στους εργάτες.



Μα δε θα λένε: Ήτανε σκοτεινοί καιροί.

Θα λένε: Γιατί σωπαίναν οι ποιητές τους;


(Μπέρτολτ Μπρεχτ, "Τα ποιήματα", μετάφραση Μάριος Πλωρίτης, εκδόσεις Θεμέλιο)

Στον ποιητή Φαίδωνα Θεοφίλου, που δεν σωπαίνει... Διαβάστε το κείμενο του στο http://theofilou.blogspot.com/