"...η μαμά έκανε μούτρα γιατί ήταν δικοί του συγγενείς κι ο μπαμπάς ήθελε να κάνει μούτρα αλλά δεν έκανε για να μη δουν οι συγγενείς του πως κάνει μούτρα και στενοχωρηθούν εκείνοι και χαρεί η μαμά...
...Η μαμά πρόλαβε να του πει να μην κάνει έτσι, γιατί όλο δικοί του συγγενείς έρχονται κι εκείνος της είπε πως κάνει λάθος, οι δικοί του συγγενείς έρχονται μια φορά το χρόνο και να μην το λέει αυτό γιατί οι δικοί της έρχονται κάθε τόσο και λιγάκι και κάθονται και περισσότερο και δεν λένε να ξεκουμπιστούν κι εγώ ήθελα να ρωτήσω πως γίνεται ο καθένας να έχει τους δικούς του συγγενείς και να μην έχουν όλοι οι συγγενείς όλους τους συγγενείς τους συγγενείς..."
Αν και οι διάφορες σπαρταριστές σκηνές από οικογενειακές συγκεντρώσεις που περιγράφονται στον περίφημο πλέον "Άκη" του Κυριάκου Ντελόπουλου, έχουν συμβεί πολλές δεκαετίες πριν, ελάχιστα πράγματα φαίνεται να έχουν αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου.
Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις στη ζεστή ατμόσφαιρα των γιορτών, που ξεκινούν με αγκαλιές, φιλιά, δώρα, αγάπη και αισιοδοξία, καταλήγουν -συχνά για ασήμαντη αφορμή- σε πεδίο μάχης.
Οι “μικροί άγγελοι” για κάποιον ανεξήγητο λόγο γίνονται “μικροί διάβολοι” και δείχνουν όλες τις κακές πτυχές του χαρακτήρα τους έτοιμοι να μας εκθέσουν σε κοντινούς και μακρινούς συγγενείς. Φωνάζουν, τσακώνονται, τρώνε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, τυχαίνει να θυμηθούν τα πιο άσχημα κομμάτια του λεξιλογίου τους, απορρίπτουν με βδελυγμία το κυρίως πιάτο -τη σπεσιαλιτέ της οικοδέσποινας που της πήρε ώρες να ετοιμάσει- θέλουν να δούνε τηλεόραση ή να ακούσουν μουσική -διαφορετική το κάθε παιδί κ.ο.κ.
Οι μεγάλοι είναι φαινομενικά πιο ευγενικοί, αλλά οι όποιες έχθρες και κακίες υπάρχουν, δεν αργούν να βγουν στην επιφάνεια με αφορμή ας πούμε το διαφορετικό είδος τυριού που αρέσει στον καθένα ή την προτίμηση του σε άλλη παρουσιάστρια της τηλεόρασης. Για να μην περάσουμε σε πολιτικά θέματα, όπου μπορεί να οδηγηθούμε σε πραγματική σφαγή.
Ακόμη και τα ρούχα ή αξεσουάρ, μπορεί να δώσουν το έναυσμα για ανταλλαγή πυρών:
“Αχ το θυμάμαι αυτό το μοβ μπλουζάκι, το φορούσες πριν από τέσσερα χρόνια στο γάμο του Νικόλα. Ευτυχώς ξαναήρθε φέτος στη μόδα.”
Και μέσα στις αψιμαχίες, ξεχωρίζει πάντοτε η μορφή του βετεράνου θείου που διηγείται κάθε χρόνο με ζέση και καινούργιες λεπτομέρειες την ίδια ιστορία από την εποχή που πήγαινε σχολείο, ή της απτόητης θείας που θεωρεί πως όλα όσα έχει να πει: 1ον Παρουσιάζουν απίστευτο ενδιαφέρον για όλους (ακόμη κι αν αφορούν στις κλήσεις των ρημάτων των λατινικών), 2ον Δεν επιδέχονται καμία αμφισβήτηση.
Όποιος τολμήσει να την διακόψει ή να εκφράσει οποιαδήποτε αντίρρηση, θα βρεθεί στο πυρ το εξώτερον και θα θεωρηθεί απίστευτα ανάγωγος...
Σε παράλληλη δράση με τους μονολόγους της θείας και του θείου που κυριαρχούν σε διαφορετικά σημεία του τραπεζιού, αρχίζουν αψιμαχίες ακόμη και στη στενότερη οικογένεια:
“ Εσύ φταις που το παιδί δεν ξέρει να τρώει. Ρεζίλι μας έκανε!”
“ Τι λέει πάλι η μαμά σου; Θα μου κάνεις τη χάρη να της εξηγήσεις ότι δεν μπορεί να επεμβαίνει με αυτόν τον τρόπο στην ανατροφή του παιδιού;”
Οι εντάσεις από τους διάφορους διαλόγους στα παρασκήνια της οικογενειακής συγκέντρωσης ηλεκτρίζουν με τη σειρά τους την ατμόσφαιρα και καμιά φορά καταλήγουν σε εκρήξεις, που δεν βοηθούν καθόλου στη διαδικασία της πέψης των πλούσιων γευμάτων που συνοδεύουν συνήθως αυτές τις συγκεντρώσεις.
Θα πείτε: Τι να κάνει κανείς; Τους συγγενείς σου δεν τους διαλέγεις. Ούτε τα παιδιά τους. Ούτε αυτοί τα δικά σου. Μπορείς λοιπόν να εξαφανιστείς από την πόλη κι έτσι -αφού θα σε χωρίζουν πλέον χιλιόμετρα από την οικογένεια- να τους στείλεις τις θερμότερες ευχές σου, δηλώνοντας πόσο λυπάσαι που δεν θα ακούσεις την 34η εκδοχή της ιστορίας του θείου, που δεν θα διδαχθείς από την ατέλειωτη σοφία της θείας και βέβαια δεν θα δοκιμάσεις τη θεσπέσια γαλοπούλα της οικοδέσποινας...
Αν δεν είναι στη φύση σου να δραπετεύεις από τα δύσκολα ή πιστεύεις πως οι οικογενειακές συγκεντρώσεις έχουν τα κακά αλλά και τα καλά τους, τότε μπορείς να ρίξεις μια ματιά σε όσα ακολουθούν. Μπορεί να αποδειχθούν σωτήρια...
Γι' αυτό λοιπόν...
Πρέπει να ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας: Κανείς δεν είναι τέλειος -ούτε κι εμείς. Ας δεχθούμε για τις λίγες ώρες που διαρκεί μια οικογενειακή συγκέντρωση τους συγγενείς μας με τα ελαττώματά τους. Θα είναι ένα βήμα για να μας αποδεχθούν κι εκείνοι. Είναι σίγουρο πως με τους περισσότερους είναι πιο πολλά εκείνα που μας ενώνουν από εκείνα που μας χωρίζουν. Και αξίζει να τα ανακαλύψουμε.
Είναι μια ευκαιρία να ξεχάσουμε τις διαφορές μας, να διασκεδάσουμε μαζί, να σφυρηλατήσουμε τους δεσμούς μας. Σε μια δύσκολη εποχή που χαρακτηρίζεται από τον ανταγωνισμό, μια ισχυρή και ενωμένη οικογένεια προσφέρει ασφάλεια στα μέλη της.
Αυτά είναι πράγματα που μπορούμε να τα μεταδώσουμε και στα παιδιά μας. Όταν μεγαλώσουν ίσως τους λείψει που δεν θα έχουν γνωρίσει κάποια ξαδέρφια ή άλλους συγγενείς τους.
Όταν οι γονείς πηγαίνουν σε αυτές τις οικογενειακές συγκεντρώσεις επειδή πραγματικά το θέλουν και όχι αναγκαστικά επειδή πρέπει, είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα παιδιά θα έχουν καλύτερη διάθεση και θα φτάσουν στο χώρο της συγκέντρωσης έτοιμα να περάσουν όμορφα μέσα στην θαλπωρή και την αγάπη των δικών τους ανθρώπων.
Όσο και να αγαπιούνται τα παιδιά μεταξύ τους, είναι ίσως αναμενόμενο να τσακώνονται σε μία τέτοια συγκέντρωση, καθώς σπάνια ταιριάζουν τόσο πολύ μεταξύ τους ώστε να σταματήσουν να θέλουν να τραβούν την προσοχή των μεγάλων. Μην ξεχνάτε ότι πολλά από τα ξαδέρφια τα συναντούν μόνο 3-4 φορές το χρόνο ή αν είναι μικρά, δεν τα έχουν ξαναδεί ποτέ.
Το πώς θα καθίσουν στο τραπέζι ή το αν θα ανοίξουν την τηλεόραση είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να γνωρίζουν από το σπίτι και θα είναι σε θέση να εφαρμόσουν ως αυτονόητα στη συγκεκριμένη περίπτωση. Δεν είναι δυνατόν να περιμένουμε να συμπεριφερθούν ξαφνικά "καθώς πρέπει", αν δεν έχουμε κάνει την ανάλογη προετοιμασία από το σπίτι. Το ίδιο ισχύει και όταν έρθει η σειρά του παιδιού να χαιρετήσει ή να πει «ευχαριστώ». Δεν έχει κανένα νόημα να το πιέσουμε εκείνη τη στιγμή. Αλλωστε η γενικότερη συμπεριφορά μας αποτελεί και το καλύτερο παράδειγμα για το παιδί.
Οι όποιες κρίσεις μπορεί να προκύψουν πρέπει να αντιμετωπιστούν με ψυχραιμία και ηπιότητα ώστε να μην χαλάσουμε την οικογενειακή ατμόσφαιρα της γιορτής. Αυτονόητο είναι ότι οι φωνές, η βία και η τιμωρία δεν έχουν θέση σε μια οικογενειακή συγκέντρωση. Το μοναδικό αποτέλεσμα θα είναι το παιδί θα αισθανθεί ταπεινωμένο μπροστά στην ευρύτερη οικογένεια, και εσείς μετά να νιώθετε τύψεις ότι χαλάσατε τη γιορτή. Το καλύτερο είναι τις όποιες παρατηρήσεις σας για τη συμπεριφορά του παιδιού να του τις κάνετε όταν θα βρεθείτε πίσω στο σπίτι, ώστε να βελτιώσει τη συμπεριφορά του στο μέλλον...
5+4 τρόποι για να πάνε τα πράγματα καλύτερα
Για τα παιδιά
-Καλό θα είναι να πάρουμε μαζί μας κάποια βιβλία και παιχνίδια για το παιδί μας. Αν δεν υπάρχουν άλλα παιδιά, θα μπορέσει να απασχοληθεί μόνο του, ενώ αν υπάρχουν θα έχουν την ευκαιρία να τα μοιραστούν και να παίξουν μαζί.
-Αν τα παιδιά δεν έχουν συναντηθεί με τα άλλα παιδιά της οικογενείας, θα ήταν καλό να τα εξοικειώσουμε μιλώντας γι' αυτά λίγες μέρες πριν έρθουν σε επαφή.
-Ας μην δώσουμε υπερβολική έμφαση στο γεγονός γιατί τα παιδιά μπορεί να αντιδράσουν αρνητικά.
-Ας τους περιγράψουμε πόσο όμορφα θα περάσουμε στην οικογενειακή συγκέντρωση όπου θα συναντήσουμε τους αγαπημένους μας συγγενείς.
-Θα πρέπει με κοινή συναίνεση και εκ των προτέρων να μειώσουμε τη διάρκεια των οικογενειακών συγκεντρώσεων, που συχνά κρατάνε περισσότερο από όσο αντέχουμε εμείς, οι συγγενείς μας και κυρίως τα παιδιά μας. Είναι παρατηρημένο πως αν η συγκέντρωση κρατήσει από 3-4 ώρες και πάνω, ιδιαίτερα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, αρχίζουν τους καβγάδες, τις γκρίνιες και τα πείσματα.
Για τους γονείς
-Οπλιστείτε με αισιοδοξία και καλή διάθεση, αλλάζοντας τον ορισμό της επιτυχίας και αποτυχίας της οικογενειακής συγκέντρωσης. Σκεφτείτε (ή γράψτε σε ένα χαρτι)πέντε- δέκα πράγματα που ακόμη κι αν πάνε στραβά, θα θεωρήσετε τη συγκέντρωση πετυχημένη.
-Σκεφτείτε τους βαθύτερους δεσμούς που σας συνδέουν. Δώστε σημασία στους συγγενείς που νιώθετε πιο κοντά σας και προσπαθείστε να αγνοήσετε τους εγωκεντρικούς ή ισχυρογνώμονες που προκαλούν σε όλους είτε εκνευρισμό, είτε αφόρητη πλήξη (ή και τα δυο μαζί).
-Φανείτε δυνατοί και σίγουροι. Προσπαθείστε να μη νιώσετε -ακόμη μια φορά- σαν ανήμπορο παιδί. Σε τέτοιες συγκεντρώσεις συμβαίνει, ακόμη και οι πιο επιτυχημένοι και έξυπνοι άνθρωποι να γίνονται ξανά 15 χρονών και μέσα σε μερικά λεπτά να καταληγουν απογοητευμένοι και ανίσχυροι
-Για να συμβούν όλα αυτά θα πρέπει όταν φτάσετε στη συγκέντρωση, να είσαστε όσο το δυνατόν πιο χαλαροί και όχι μόνον: Θα πρέπει και μετά να έχετε κανονίσει έτσι το πρόγραμμά σας, ώστε να μπορείτε να χαλαρώσετε και να ηρεμήσετε (αν παρά την προσεκτική προετοιμασία, τελικά πάνε όλα στραβά)...
Πολλά, χρήσιμα και αναλυτικά, θα βρείτε στο βιβλίο "Καλοί άνθρωποι με δύσκολους συγγενείς", του Δρ Leonard Felder που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλκυών
Το κείμενο γράφτηκε με τη βοήθεια της ψυχολόγου- παιδοψυχολόγου Νέλλης Θεοδοσίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου