Αύριο το απόγευμα γίνονται τα εγκαίνια μιας διαφορετικής έκθεσης ζωγραφικής. Οι Αλύκοι αφήνονται ελεύθεροι στις 7μμ και θα κυκλοφορούν σε όλες τις γιορτές ελέυθεροι στην αίθουσα τέχνης Καπλανών 5 στο Κολωνάκι.
Με αφορμή την έκθεση είχαμε μια κουβέντα στο Δρόμο του Σαββάτου...
…Καλοκαίρι. Μια ομαδική έκθεση στο Λαύριο. Τη ματιά μου κλέβουν μερικοί πίνακες. Στέκομαι ώρα μπροστά τους. Διαβάζω την υπογραφή: Βασίλης Παπατσαρούχας.
Ως μπαμπάς γνωρίζω τις εκπληκτικές εικονογραφήσεις του για παιδικά βιβλία. Θεωρείται άλλωστε ως ένας εκ των κορυφαίων εικονογράφων μας. Μόλις μαθαίνω πως θα κάνει έκθεση το χειμώνα στην Αθήνα, ανυπομονώ να τη δω. Η περιέργεια μου εξάπτεται όταν μαθαίνω τον τίτλο της: Οι Αλύκοι στην Χώρα των Θαυμάτων. Με υπότιτλο Ένα livre d’artiste και οι εικαστικές του προβολές.
Ξέρετε αυτή την τραγική ρήση του Κοέλο με το «σύμπαν που συνωμοτεί» κλπ. Έλα όμως που στην περίπτωσή μου όντως η τύχη βοήθησε να λυθούν οι απορίες μου. Μια τυχαία συνάντηση στα Γιάννινα (!), με κοινή γνωστή την άλλη ξεχωριστή ζωγράφο και εικονογράφο Μυρτώ Δεληβοριά και να που φτάσαμε σε μια συνέντευξη, που μου κέντρισε ακόμη πιο πολύ να δω την έκθεση του:
-Τι δουλειά έχουν οι Αλύκοι στη Χώρα των θαυμάτων; Να υποθέσω ότι είναι κάτι παραπάνω από ένα λογοπαίγνιο; Μπορείς να μας πεις τι θα δούμε στην καινούργια έκθεσή σου και που διαφοροποιείται από τις προηγούμενες;
Πέρα από το λογοπαίγνιο και το εύρημα είναι το εισιτήριο για να μπω με τον δικό μου τρόπο στην Χώρα των Θαυμάτων. Να προσθέσω τα δικά μου μικροεπεισόδια. Να συναντήσω γνώριμους χαρακτήρες και να τους συστηθώ ξανά με νέα ιδιότητα. Να γίνω ένα μικρό κομμάτι αυτού του κόσμου που δεν σταμάτησε ποτέ να με γοητεύει. Οι Αλύκοι σε ένα μεγάλο βαθμό είμαι εγώ. Σε αυτή μου την έκθεση ο επισκέπτης θα μπορεί να δει μια ιδιαίτερη έκδοση από την οποία προκύπτει και ο τίτλος της. Ένα ιδιαίτερο βιβλίο, ένα livre d’artiste. Ντυμένo σε μαύρο μετάξι. Ένα βαθύτυπο άλφα κεφαλαίο στο εξώφυλλο σηματοδοτώντας το ύφος και το σύνολο της δουλειάς. Εξαιρετικής ποιότητας χαρτί, βιβλιοδεσία από τον Μπάμπη Λέγγα και ένα διάφανο κουτί από πλέξι γκλας για να φιλοξενεί, να προστατεύει και να αναδεικνύει το βιβλίο αυτό. Φροντισμένo στην κάθε του λεπτομέρεια, μόνο για πενήντα αριθμημένα και υπογεγραμμένα αντίτυπα. Τα πρωτότυπα των βιβλίων στους τοίχους προς πώληση μαζί με έργα μεγαλύτερων διαστάσεων και σχέδια σε μελάνια που προέκυψαν από την βόλτα που έκαναν η Αλίκη και οι Αλύκοι στην Χώρα των Θαυμάτων.
-Μήπως κατά κάποιον τρόπο μέσα από τους Α-λύκους κάνεις μια προσπάθεια να ενώσεις δυο διαφορετικούς κόσμους, δυο διαφορετικές ηλικίες του ανθρώπου;
Δε θα το έλεγα διότι πραγματικά δε ξέρω τι είναι αυτό που λέμε ηλικία. Σε λίγες μέρες θα κλείσω τα 36 αλλά είμαι πραγματικά τόσο; Μου αρέσει να κατοικώ σε παράλληλους κόσμους. Οι Αλύκοι μου κρατούν παρέα την ώρα που δουλεύω, τους βλέπω στην απέναντι κεραμοσκεπή καθώς κοιτάζω έξω από το παράθυρο. Τα βράδυα που επιστρέφω σπίτι με περιμένουν στον κήπο μου. Πως μπορούν όλα αυτά να έχουν ηλικία; Δε με ενδιαφέρει καθόλου ο όρος αυτός. Απεναντίας με ενδιαφέρει η διάθεση των ανθρώπων.
-Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων φαίνεται να έχει μια ξεχωριστή σημασία για σένα. Θυμάσαι πότε την πρωτοδιάβασες; Τι είναι αυτό που σε γοητεύει;
Συλλέγω εκδόσεις από τις περιπέτειες της Αλίκης από όλο τον κόσμο τα τελευταία δέκα χρόνια περίπου. Δεν ξέρω γιατί το αγαπώ τόσο ιδιαίτερα αυτό το βιβλίο και δεν με ενδιαφέρει καθώς αποφεύγω να ψάχνω αίτια και αφορμές για το τι κάνω γενικότερα. Η γνωριμία μου με την Αλίκη έγινε λίγο ανάποδα μιας και σαν παιδί πρωτοδιάβασα το «Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί». Πρωτοχρονιά του 1984 δώρο για τα γεννέθλιά μου.
-Υπάρχει ζωγραφική για «μεγάλους» και για «παιδιά»; Αλλάζει ο τρόπος που προσεγγίζεις τα θέματά σου;
Υπάρχει η ειλικρινής ζωγραφική που πηγάζει από ανάγκες και η ζωγραφική κατ’ επίφαση. Είτε κάνω μια καθαρά εικαστική δουλειά είτε δουλεύω πάνω σε ένα παιδικό βιβλίο, αυτό που προσπαθώ είναι να είμαι ευχαριστημένος όσο το δυνατόν περισσότερο σε σχέση με το ζητούμενό που μου έχει τεθεί και που έχω θέσει. Αυτό σίγουρα θα διαφοροποιεί τους χειρισμούς μου κατά περίπτωση, το αισθητικό αποτέλεσμα και την αίσθηση που θέλω να μεταφέρω. Είναι ένας μηχανισμός όμως που λειτουργεί αυτόματα. Το ίδιο το θέμα κάθε φορά με διαφοροποιεί και κατευθύνει και όχι μια συνειδητή σκέψη.
-Τέχνη στην εποχή της κρίσης… Έχουν κάποια επιπλέον καθήκοντα οι καλλιτέχνες; Θα χρησιμοποιούσες την τέχνη για να διαμαρτυρηθείς; Θα ζωγράφιζες ένα πανό ή κάτι τέτοιο;
Χρέος των ανθρώπων των τεχνών και των γραμμάτων να χρησιμοποιήσουν τα «όπλα» τους για να θέσουν προβληματισμούς αφύπνισης. Να διαμορφώσουν αισθητική, ήθος και ισχυρά αντιβιοτικά στις σύγχρονες πανδημίες που ελλοχεύουν. Με τη δουλειά μου νομίζω πως ανέκαθεν διαμαρτυρόμουν. Ενάντια στην κακογουστιά, στο εύκολο και στην προχειρότητα. Αν εσύ ρωτάς κάτι διαφορετικό βάζοντας το πανό σαν σύμβολο θα σου απαντούσα, μπορεί, ναι ή ακόμη και όχι. Ανάλογα με τα χέρια που θα κρατούσαν τα πανό.
-Έχεις συνεργαστεί με τα Ελληνικά Γράμματα. Ποια είναι η άποψή σου για τον τρόπο που έκλεισε ο εκδοτικός οίκος; Τι θα γίνει με τα βιβλία και τους συνεργάτες του;
Πως μπορείς να εναντιωθείς στον σεισμό για το σπίτι που έριξε καταπλακώνοντας αυτά που αγαπάς; Τι έχεις να απαντήσεις απέναντι στα νέα για τον χαμό ενός αγαπημένου προσώπου; Το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων εμπεριέχει και τα δυο παραπάνω συναισθήματα. Σε περιπτώσεις σαν αυτές μπορούμε να ενεργοποιηθούμε. Να είμαστε περισσότερο υποψιασμένοι, να θωρακίσουμε και να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας περισσότερο. Έχω (αρνούμαι να λέω πως είχα) πάνω από 35 βιβλία στις εκδόσεις αυτές. Βιβλία που αγαπώ και που ακόμη και σήμερα δεν μπορώ να χωνέψω πως κάποιοι μπορούν και ακυρώνουν ειδικά με τέτοιο τρόπο, να σβήνουν και να διαγράφουν την πορεία τόσων ανθρώπων που εμπιστεύτηκαν και ακούμπησαν πάνω στα Ελληνικά Γράμματα τις ιδιαίτερες ευαισθησίες τους. Η λέξη ανήθικο πολύ λίγη!
Info:
Αίθουσα Τέχνης «Καπλανών 5», Καπλανών 5 & Μασσαλίας, Αθήνα
Εγκαίνια: Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2010, ώρα 19.00 έως 23.00
Διάρκεια: 14 Δεκεμβρίου 2010 - 9 Ιανουαρίου 2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου