…«Τι είναι αυτό που είναι πιο κόκκινο από τα κόκκινα;» Αυτή ήταν μια από τις ερωτήσεις που κανείς στον κόσμο δεν μπορούσε να απαντήσει, έλεγε η Ρόρη. Όμως ο Αριστάκος δεν είχε τέτοιες έγνοιες. Δεν είχε ερωτήσεις. Ή μάλλον είχε πολλές κι ήταν ανόητο να θέτει καινούριες. Ωστόσο έπαιζε πάντα «το παιχνίδι των μάταιων ερωτήσεων» στο οποίο είχε μυήσει τη Ρόρη η μαμά της η Αλγερία, σε χώρους αναμονής «για να περνάει η ώρα και το μυαλό αν μην κάθεται άπραγο»…
Είναι μερικά βιβλία, που καταλαβαίνεις ότι θα αποκτήσεις μαζί τους μια ξεχωριστή σχέση, ήδη από τις πρώτες γραμμές. Και αυτή είναι η περίπτωση του μυθιστορήματος της Στυλιάνας Γκαλινίκη «Όλα πάνε ρολόι (ή σχεδόν)». Μαζί με το «Ιμαρέτ» του Γιάννη Καλπούζου και τον «Ανάμιση Ντενεκέ» του Γιάννη Μακριδάκη, είναι τα καλύτερα ελληνικά μυθιστορήματα που έχω διαβάσει την τελευταία διετία.
Αν όμως ο Μακριδάκης μας ταξιδεύει στην πραγματική Χίο, σε ένα μυθιστόρημα- ντοκουμέντο κι αν ο Καλπούζος παρουσιάζει μια εκπληκτική τοιχογραφία της Άρτας του 19ου αιώνα, η Στυλιάνα Γκαλινίκη μας ταξιδεύει στη φανταστική (;) και εμβληματική Σεωρή. Διαβάζοντας ανάποδα το όνομα της αόρατης αυτής πόλης, βρίσκεις τη λέξη «Ήρωες».
Η ελληνική επαρχία σε όλο της το …μεγαλείο και τη μιζέρια. Κουτσομπολιό ατελείωτο και προκρούστεια λογική. Ό,τι ξεχωρίζει πρέπει να το κόβουμε. Ό,τι δεν φτάνει στο ύψος των περιστάσεων το τεντώνουμε μέχρι να σπάσει.
Η σάτιρα δένει με το δράμα. Όπως στην περίπτωση του εκπληκτικού «Ηρώου των Εμπόρων» που παίζει καθοριστικό ρόλο σε όλη την ιστορία. Πλήθος τα ευρήματα της συγγραφέως, που δεν στοχεύουν όμως στον εντυπωσιασμό, αλλά στηρίζουν το μύθο της και κάνουν ακόμη πιο ελκυστική την αφήγησή της.
Όλα τα πρόσωπα, σε μικρούς ή μεγάλους ρόλους παρουσιάζονται με δυνατές πινελιές. Από τον παπά του χωριού που συνομιλεί με το θεό, μέχρι τον καφετζή, τον μπακάλη, τον έμπορο λευκών ειδών, τον καλό αλλά αδύναμο γιατρό, μέχρι το ζευγάρι του πάθους, την Αλγερία και το Μηνά, όλο το φανταστικό χωριό στήνεται με απίστευτη αληθοφάνεια, παρά τα όσα παράξενα συμβαίνουν….
Και από την αρχή μέχρι το τέλος, όλα τα σκεπάζει το χιόνι. Αν προσπαθούσα να σας διηγηθώ απλά την ιστορία μάλλον θα την φτώχαινα. Θα προσπαθήσω να κάνω μια σύντομη περίληψη….
Η Ρόρη, η κεντρική ηρωίδα, μια κινηματογραφίστρια που ζει στο Παρίσι, καλείται να παραστεί στην εκταφή των οστών των γονιών της, στον τόπο καταγωγής της μια μικρή πόλη της Μακεδονίας. Σιγά- σιγά ξετυλίγεται με τη μορφή ενός παζλ το κουβάρι της ιστορίας που οδήγησε στο θάνατο και την κοινή ταφή των γονιών της, στην αποστροφή του χωριού και στη δική της τραυματική φυγή. Η αλήθεια θα αποκαλυφθεί στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, προσφέροντας ένα είδος λύτρωσης σε όλους.
Τα γεγονότα περιστρέφονται γύρω από ένα κόκκινο, «ισπανικό», σπίτι που θα γίνει το κέντρο του δράματος και του ξεσπάσματος της επαρχιακής πόλης με τα πιο σκοτεινά ένστικτά της. Στο τέλος το σπίτι θα ισοπεδωθεί στην προσπάθεια να εξαφανιστεί η ιστορία.
Ένα ρολόι και ο χρόνος που κυλά, γίνεται βασικό μοτίβο στις σελίδες του βιβλίου:
«Τα ρολόγια μετρούν τον ατέρμονο χρόνο, ενώ ο ατομικός χρόνος είναι πεπερασμένος. Τα ρολόγια είναι μια ωραία επινόηση ελέγχου, ένα μέτρο για το αμέτρητο, ένα ξόρκι για το θάνατο. Τα ρολόγια δεν είναι όπως τα φύλλα ενός ημερολογίου, που τα γυρίζεις στο τέλος της ημέρας. Μετρούν τον χρόνο σαν να μην υπάρχει χρόνος. Οι λεπτοδείκτες περιστρέφονται σαν πλανήτες στο σύμπαν, αέναα και εσαεί (αρκεί αν μη σκαλώσουν, στον φόβο, την αμφιβολία, τη ματαίωση» (συνέντευξη της συγγραφέως στη Γωγώ Καρκάνη, στη FAQ)
Η συγγραφέας φωτογραφημένη από την κόρη της Δήμητρα Ευαγγέλου (δημοσιεύτηκε στη FAQ)
(Στυλιάνα Γκαλινίκη, Όλα πάνε ρολόι (ή σχεδόν), εκδόσεις Μελάνι, σελ. 316)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου